Midazolam

Stofnaam
Midazolam
Merknaam
Dormicum, Ozalin, Senozam
ATC code
N05CD08
Doseringen

Therapeutic Drug Monitoring
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Benzodiazepine, toegepast als hypnoticum. Het heeft tevens anxiolytische, sedatieve en mogelijk spierverslappende en anticonvulsieve eigenschappen.

Farmacokinetiek bij kinderen

Oraal: effect na 30-45 min
Rectaal: effect na 10-20 min
Intraveneus: effect na 3 min
Werkingsduur na 1 dosis 1-2 uur.

De volgende kinetische parameters zijn gevonden na oromucosale toediening [SmPC Buccolam]:

Dosis (mg) 2,5 5 7,5 10
Leeftijd 3-11 mnd 1-4 jaar 5-9 jaar 10-18 jaar
Cmax (ng/ml) 104 148 140 87

Cl: 30 ml/kg/min
t½: 204 min

Na intraveneuze of rectale toediening is de t½ bij gezonde kinderen van 3-10 jaar 1-1,5 uur. Bij neonaten is dit 6-12 uur [SmPC Dormicum]. Bij ernstig zieke kinderen (1-17 jaar) zijn de volgende kinetische parameters gevonden bij intraveneus toegediend midazolam [de Wildt 2003]:
Cl: 5,0 ± 3,9 ml/kg/min
t½: 5,5 ± 3,5 uur
Vd: 1,7 ± 1,1 l/kg


Na nasale toediening zijn deze parameters gevonden bij kinderen van 1,75-4 jaar (n=6) [Rey 1991]:
Cl/f: 1,44 l/kg/uur
t½: 2,22 uur
tmax: 0,19 uur
Cmax: 104 µg/l

Label dosisadvies Kinderformularium

Premedicatie:
Rectaal > 6 mnd: on-label
Oraal, nasaal, IV: off-label
Procedurele sedatie:
Oromucosaal: off-label
Rectaal > 6 mnd, IV > 6 mnd: On-label
Sedatie IC
Prematuren: On-label
Overige leeftijden, onderhoudsdosering >0,12 mg/kg/u of <0,06 mg/kg/u: off-label
Langdurige, acute convulsies
On-label
Overige indicaties
Off-label

 

 

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Tablet: Gecontraindiceerd voor kinderen.
Injectievloeistof:
Conscious sedation
IV
6 mnd-5 jaar: startdosis 0,05-0,1 mg/kg, totale dosis <6mg.
6-12 jaar: startdosis 0,025-0,05 mg/kg, totale dosis <10 mg.
Rectaal: >6 mnd: 0,3-0,5 mg/kg,
IM: 1-15 jaar: 0,05-0,15 mg/kg).
Premedicatie voor anesthesie:
RECTAAL: Kinderen>6 mnd: 0,3-0,5 mg/kg.
IM: 1-15 jaar: 0,08-0,2 mg/kg.
Sedatie op de IC:
Iv bij neonaten<32 weken zwangerschapsduur: 0,03 mg/kg/u.
Iv bij neonaten>32 weken en kinderen t/m 6 mnd: 0,06 mg/kg/u.
Iv bij kinderen>6 mnd: Oplaaddosis 0,05-0,2 mg/kg, onderhoudsdosis: 0,06-0,12 mg/kg/u.
Oplossing voor oromucosaal gebruik:
Langdurige, acute convulsies:
Oromucosaal:
3 tot 6 mnd: 2,5 mg eenmalig (in het ziekenhuis).
6 mnd tot 1 jr: 2,5 mg eenmalig.
1 tot 5 jr: 5 mg eenmalig.
5 tot 10 jr: 7,5 mg eenmalig.
10 tot 18 jr: 10 mg eenmalig.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Inj.vlst. (als hydrochloride) 1 mg/ml; 5 mg/ml (kan IV, oraal en rectaal gebruikt worden)
Tablet (als maleaat) 7.5 mg, 15 mg
Oromucosale vlst. (als hydrochloride) 5 mg/ml
Neusspray  (als hydrochloride) 2,5 mg/puff, 0,5 mg/puff
Drank (als hydrochloride) 1 mg/ml, 2 mg/ml

Midazolam neusspray bevat propyleenglycol. De neusspray met 2,5 mg/puffje bevat tevens benzylalcohol.

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Ga snel naar:

Premedicatie vóór inleiding van anesthesie
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [9] [50] [51]
      • 0,25 - 0,5 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 20 mg/dosis.
      • Toediening onder medisch toezicht met professionele ervaring.

  • Rectaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [14] [53] [59]
      • 0,25 - 0,5 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 15 mg/dosis.
      • Advies inname/toediening:

        De injectievloeistof kan rectaal gebruikt worden.

      • Toediening onder medisch toezicht met professionele ervaring. 

  • Nasaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [7] [10] [11] [60]
      • 0,25 - 0,5 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 10 mg/dosis.
      • Toediening onder medisch toezicht met professionele ervaring.

  • Sublinguaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [52] [53] [54]
      • 0,25 - 0,5 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 10 mg/dosis.
      • Toediening onder medisch toezicht met professionele ervaring.

Procedurele sedatie
Sedatie op de IC
  • Intraveneus
    • Prematuren Zwangerschapsduur < 32 weken
      [18] [19] [20] [21]
      • Startdosering: DEZE DOSERING IS VAN TOEPASSING TOT EEN POSTNATALE LEEFTIJD VAN 8 WEKEN 0,05 mg/kg/dosis, bolus in een half uur. Indien een direct sedatief effect noodzakelijk is, dan dient het risico op hypotensie afgewogen te worden tegen een sneller effect. .
      • Onderhoudsdosering: 0,03 - 0,1 mg/kg/uur, continu infuus. Bij onvoldoende effect ophogen op geleide van sedatie en bijwerkingen. Voorafgaand aan ophogen dosis continu infuus opnieuw een startdosering (0,05 mg/kg) toedienen..
      • Toediening onder bewaking.

    • Prematuren Zwangerschapsduur 32 weken tot 37 weken
      [18] [19] [20] [21]
      • Startdosering: DEZE DOSERING IS VAN TOEPASSING TOT EEN POSTNATALE LEEFTIJD VAN 4 WEKEN 0,05 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 - 0,2 mg/kg/uur, continu infuus. Bij onvoldoende effect ophogen op geleide van sedatie en bijwerkingen. Voorafgaand aan ophogen dosis continu infuus opnieuw een startdosering (0,05 mg/kg) toedienen..
      • Toediening onder bewaking. 

    • a terme neonaat
      [18] [19] [20] [21]
      • Startdosering: 0,05 - 0,1 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 - 0,3 mg/kg/uur, continu infuus. Bij onvoldoende effect ophogen op geleide van sedatie en bijwerkingen. Voorafgaand aan ophogen dosis continu infuus opnieuw een startdosering (0,05-0,1 mg/kg) toedienen..
      • Toediening onder bewaking

    • 1 maand tot 18 jaar en < 40 kg
      [18] [19] [20] [21]
      • Startdosering: 0,05 - 0,2 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 - 0,3 mg/kg/uur, continu infuus. Max: 1 mg/kg/uur. Bij onvoldoende effect ophogen op geleide van sedatie en bijwerkingen. Voorafgaand aan ophogen dosis continu infuus opnieuw een startdosering (0,05-0,2 mg/kg) toedienen..
        • Toediening onder bewaking.
        • Vaak is ophogen boven 0,4 mg/kg/uur niet effectief, overweeg in dat geval een ander opioid of ander sedativum toe te voegen. 
    • 1 maand tot 18 jaar en ≥ 40 kg
      [18] [19] [20] [21]
      • Startdosering: 0,05 - 0,2 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 - 0,2 mg/kg/uur, continu infuus. Bij onvoldoende effect ophogen op geleide van sedatie en bijwerkingen. Voorafgaand aan ophogen dosis continu infuus opnieuw een startdosering (0,05-0,2 mg/kg) toedienen..
      • Toediening onder bewaking

Status epilepticus
  • Intraveneus
    • Prematuren Zwangerschapsduur < 36 weken
      [5] [75] [76]
      • Startdosering: DEZE DOSERING IS VAN TOEPASSING TOT EEN POSTNATALE LEEFTIJD VAN 8 WEKEN
        Oplaaddosering: 0,05
        mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 - 0,3 mg/kg/uur, continu infuus. Ophogen van de onderhoudsdosering met stappen van 0,05 mg/kg/uur. Voorafgaand aan ophogen eerst een extra oplaaddosering..
        • Indien aanvalsvrij: afbouwen met 0,05 mg/kg/uur per 24 uur

        Prematuren hebben een verminderde klaring en mogelijk hoger risico op hypotensie en verminderde cerebrale perfusie.

    • Neonaten Zwangerschapsduur ≥ 36 weken
      [5] [75] [76] [77]
      • Neonaten MET hypothermie
        Oplaaddosering: 0,05 mg/kg/dosis bolus
        Onderhoudsdosering:  0,05-0,1 mg/kg/uur continu infuus gedurende max. 24 uur. Voorafgaand aan ophogen van de onderhoudsdosis eerst een extra oplaaddosering.

        Neonaten ZONDER hypothermie
        Oplaaddosering: 0,1 mg/kg/dosis bolus
        Onderhoudsdosering:  0,1-0,3 mg/kg/uur continu infuus. Onderhoudsdosering ophogen met stappen van 0,1 mg/kg/uur. Voorafgaand aan ophogen van de onderhoudsdosis eerst een extra oplaaddosering. 
        Indien aanvalsvrij: afbouwen met 0,1 mg/kg/uur per 24 uur

    • 1 maand tot 18 jaar
      [4] [15] [26]
      • 0,1 - 0,2 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 5 mg/dosis. Zonodig 1x herhalen na 5 minuten..
      • Indien status persisteert (30-90 minuten): oplaaddosis 0,1 mg/kg IV gevolgd door continu infuus 0,1 mg/kg/uur. Verhoog de toedieningssnelheid iedere 5 minuten met 0,1 mg/kg/uur tot de status onder controle is, max 1 mg/kg/uur. Geef bij iedere dosisverhoging opnieuw een bolusdosering van 0,1 mg/kg.

  • Intramusculair
    • 1 maand tot 18 jaar
      [4] [26] [30] [31] [32] [33] [34]
      • 0,2 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 10 mg/dosis. Zonodig 1x herhalen na 5 minuten..
      • Maximum van 0,5 mg/kg of 10 mg niet overschrijden zonder adequate mogelijkheden om vitale functie te bewaken (SEH of IC).

  • Oromucosaal
  • Nasaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [4] [7] [41] [42] [43] [44] [45] [46] [47] [48]
      • 0,2 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 10 mg/dosis. Zonodig 1x herhalen na 5 minuten.
      • Overeenkomend met:
        >2,5-5 kg:           0,5 mg  (1 spray 0,5 mg/spray)
        >5-7,5 kg:           1 mg     (2 sprays 0,5 mg/spray)
        >7,5-10 kg:          1,5 mg (3 sprays 0,5 mg/spray)
        >10-12,5 kg:        2 mg    (4 sprays 0,5 mg/spray)
        >12,5-25 kg:      2,5 mg (1 spray 2,5 mg/spray)
        >25-37,5 kg:        5 mg    (2 sprays 2,5 mg/spray)
        >37,5-50 kg:        7,5 mg (3 sprays 2,5 mg/spray)
        > 50 kg:              10 mg   (4 sprays 2,5 mg/spray)

         

Palliatieve sedatie
  • Intraveneus
    • 0 maanden tot 6 maanden
      [22] [25]
      • Startdosering: 0,1 mg/kg/dosis, bolus in 30 minuten.
      • Onderhoudsdosering: 0,02 - 0,05 mg/kg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 2-4 uur onderhoudsdosering ophogen met 0,05 mg/kg/uur. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een startdosering (0,1 mg/kg) geven.
        • Wanneer een dosis van 0,3 mg/kg/uur bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
    • 6 maanden tot 6 jaar
      [22] [23] [24] [25]
      • Startdosering: 0,1 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,1 mg/kg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 2 uur onderhoudsdosering ophogen met 0,05-0,1 mg/kg/uur. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een startdosering (0,1 mg/kg) geven.
        • Het kan zijn dat sneller ophogen nodig is.
        • Wanneer een dosis van 0,3 mg/kg/uur bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
    • 6 jaar tot 18 jaar en < 50 kg
      [22] [23] [24] [25]
      • Startdosering: 0,1 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 mg/kg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 2 uur onderhoudsdosering ophogen met 0,05 mg/kg/uur. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een startdosering (0,1 mg/kg) geven.
        • Wanneer een dosis van 0,3 mg/kg/uur bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
    • 6 jaar tot 18 jaar en ≥ 50 kg
      [22] [25]
      • Startdosering: 10 mg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 1,5 - 2,5 mg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 4 uur onderhoudsdosering ophogen met 50%. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een bolus van 5 mg geven.
        • Wanneer een dosis van 20 mg bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
  • Subcutaan
    • 0 maanden tot 6 maanden
      [22] [25]
      • Startdosering: 0,1 mg/kg/dosis, bolus in 30 minuten.
      • Onderhoudsdosering: 0,02 - 0,05 mg/kg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 2-4 uur onderhoudsdosering ophogen met 0,05 mg/kg/uur. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een startdosering (0,1 mg/kg) geven.
        • Wanneer een dosis van 0,3 mg/kg/uur bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
    • 6 maanden tot 6 jaar
      [22] [23] [24] [25]
      • Startdosering: 0,1 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,1 mg/kg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 2 uur onderhoudsdosering ophogen met 0,05-0,1 mg/kg/uur. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een startdosering (0,1 mg/kg) geven.
        • Het kan zijn dat sneller ophogen nodig is.
        • Wanneer een dosis van 0,3 mg/kg/uur bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
    • 6 jaar tot 18 jaar en < 50 kg
      [22] [23] [24] [25]
      • Startdosering: 0,1 mg/kg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 0,05 mg/kg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 2 uur onderhoudsdosering ophogen met 0,05 mg/kg/uur. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een startdosering (0,1 mg/kg) geven.
        • Wanneer een dosis van 0,3 mg/kg/uur bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
    • 6 jaar tot 18 jaar en ≥ 50 kg
      [22] [25]
      • Startdosering: 10 mg/dosis, bolus.
      • Onderhoudsdosering: 1,5 - 2 mg/uur, continu infuus.
        • Indien nodig elke 4 uur onderhoudsdosering ophogen met 50%. Voorafgaand aan elke ophoging opnieuw een bolus van 5 mg geven.
        • Wanneer een dosis van 20 mg bereikt wordt, overweeg dan om levomepromazine toe te voegen.
  • Nasaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      • 0,2 - 0,5 mg/kg/dosis, zo nodig.
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      • 0,2 - 0,5 mg/kg/dosis, zo nodig.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Aanpassingen als volgt:

GFR 50-80 ml/min/1.73 m2
Aanpassing niet nodig.
GFR 30-50 ml/min/1.73 m2
Aanpassing niet nodig.
GFR 10-30 ml/min/1.73 m2
Doseren op geleide van het effect en de bijwerkingen. Let op accumulatie van de actieve metaboliet.
GFR < 10 ml/min/1.73 m2
Een algemeen doseeradvies wordt niet gegeven
Klinische gevolgen

Bij lichte intoxicatie treden slaperigheid en verwardheid op; in ernstiger gevallen kunnen ook ataxie, hypotonie, hypotensie, ademhalingsdepressie en coma optreden. De verschijnselen verdwijnen in de loop van een paar dagen.

Bijwerkingen bij kinderen

Paradoxale reacties zoals rusteloosheid, angst, nervositeit, agitatie, prikkelbaarheid, opwinding, hyperactiviteit, agressie, vijandigheid,  gedragsafwijkingen, abnormale dromen, hallucinaties, wanen, psychose, onwillekeurige bewegingen (zoals tonisch-klonische bewegingen, tremoren). Convulsies bij prematuren en pasgeborenen.[SmPC]

Midazolam kan bij zowel preterme als aterme neonaten hypotensie veroorzaken en bij prematuren een verminderde hersendoorbloeding[Kumar 2010].

 

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Vooral in het begin van de behandeling: slaperigheid overdag, moeheid, diplopie, duizeligheid, hoofdpijn, verminderde alertheid, verwardheid, ataxie, emotionele stoornis, euforie, afvlakking van het gevoel, spierzwakte.

Verder zijn gemeld: (postoperatieve) sedatie, desoriëntatie, libidostoornis, gedragsstoornis, depressie, nachtmerries, anterograde amnesie, onthoudingsverschijnselen. Misselijkheid, braken, obstipatie. Ademhalingsdepressie. Hartfalen, hartstilstand. Overgevoeligheid, angio-oedeem, jeuk, huiduitslag, urticaria. Neiging tot vallen waardoor fracturen bij bejaarden.

Daarnaast na parenterale toediening: convulsies bij prematuren en pasgeborenen, onthoudingsconvulsies. Droge mond. Hik. Hartstilstand. Ademhalingsdepressie, ademstilstand, apneu, dyspneu, spasmen van de larynx. Bradycardie, hypotensie, vaatverwijding, tromboflebitis, trombose. Pijn en roodheid op de injectieplaats. Anafylactische shock.

Daarnaast na nasale toediening: tranende ogen, droge ogen, wazig zien, diplopie. Loopneus, prikkelend, stekend of pijnlijk gevoel in de neus. Keelirritatie, dysgeusie.

Mogelijke ontwenningsverschijnselen: hoofdpijn, diarree, spierpijn, (extreme) angst, spanning, rusteloosheid, verwardheid, prikkelbaarheid, slaapstoornissen, stemmingsveranderingen, hallucinaties, convulsies. In ernstige gevallen: depersonalisatie, doof gevoel en tintelingen in ledematen, overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Overgevoeligheid voor benzodiazepinen.

Injectievloeistof en tablet
ernstige respiratoire insufficiëntie.

Alleen tablet
myasthenia gravis;
slaap-apneusyndroom;
ernstige leverinsufficiëntie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Toedienen onder bewaking.
De antagonist flumazenil (Anexate) dient aanwezig te zijn: 0,01 mg/kg, zonodig na 1 min herhalen.
Cave ademdepressie, astma, ademwegobstructie, combinatie met opiaten.
Bij poliklinische toepassing/dagbehandeling: pas naar huis als kind goed wakker is.
Bij cardiovasculair instabiele kinderen snelle i.v. toediening vermijden.
Bij neonaten en preterm geborenen die niet zijn geïntubeerd is bij sedatie terughoudendheid geboden vanwege een toegenomen risico van apneu. Benzodiazepinen niet toepassen bij kinderen voor de behandeling van slaapstoornissen.
Midazolam neusspray kan als pijnlijk worden ervaren, overweeg daarom vooraf een lidocaïne neusspray. De neusspray heeft een vieze smaak, geef eventueel een lolly.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Parenterale toedieningsvorm: Toediening moet plaatsvinden in aanwezigheid van monitoring- en reanimatiefaciliteiten, onder supervisie van een ervaren arts. Bij risicopatiënten en kinderen is dosisverlaging en continue bewaking aangewezen. Wees terughoudend met sedatie bij pasgeborenen en preterm-geborenen die niet zijn geïntubeerd, vanwege meer kans op apneu. Benzodiazepinen niet toepassen bij kinderen voor de behandeling van slaapstoornissen.

Orale toedieningsvorm: Benzodiazepinen worden niet aanbevolen voor de primaire behandeling van psychotische aandoeningen.

Gebruiik bij status epilepticus: Bij gebruik ter coupering van een (febriele) status epilepticus is goede mondelinge én schriftelijke uitleg aan ouders of verzorgers van het kind aanbevolen. Prematuren hebben door een verminderde klaring meer kans op hypotensie en verminderde cerebrale perfusie.

Gebruik bij palliatieve sedatie: Controleer bij onvoldoende reactie op midazolam eerst de toedieningsweg en sluit storende factoren (volle blaas, obstipatie) uit.

Staken: Als paradoxale reacties (bij kinderen of ouderen) optreden, overweeg dan het middel te staken.

Bij slaapapneu: patiënt regelmatig monitoren.

Amnesie: Indien minder dan 7–8 uur beschikbaar is om te slapen en bij hogere doseringen is er meer kans op anterograde amnesie. Amnestische effecten kunnen gepaard gaan met onaangepast gedrag.

Hepatische effecten: Bij een ernstige leverfunctiestoornis kunnen benzodiazepinen encefalopathie veroorzaken of verergeren.

Afhankelijkheid, tolerantie en rebound: Het risico op afhankelijkheid neemt toe bij hogere doseringen, een langere gebruiksduur en bij alcohol- en/of drugsmisbruik in de voorgeschiedenis; wees terughoudend bij middelenmisbruik in de voorgeschiedenis. Bij herhaald gebruik gedurende enkele weken kan het hypnotisch effect van benzodiazepinen minder worden (tolerantie). In verband met de risico's van afhankelijkheid, tolerantie en centrale bijwerkingen dient het gebruik te worden beperkt tot bij voorkeur enkele dagen en max. 2 weken. Om mogelijke onthoudings- en/of rebound-verschijnselen te voorkomen dient men bij staken van de behandeling de dosering geleidelijk te verminderen. Er zijn aanwijzingen dat bij benzodiazepinen met een korte werkingsduur reeds binnen het toedieningsinterval onthoudingsverschijnselen kunnen optreden, vooral bij hoge doseringen.

Rijvaardigheid: Het gebruik kan leiden tot verminderd reactie- en concentratievermogen; vele dagelijkse bezigheden (bv. autorijden) kunnen daarvan hinder ondervinden. Bij onvoldoende slaapduur is hier meer kans op.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Midazolam is substraat voor CYP3A4.

Relevant:
Afname midazolam: de concentratie daalt door krachtige CYP3A4-inductoren, dabrafenib, lorlatinib, sotorasib en zanubrutinib.

Toename midazolam: de concentratie stijgt door krachtige CYP3A4-remmers, ceritinib, diltiazem, duvelisib, fedratinib, fluconazol, fluvoxamine, HIV-proteaseremmers, idelalisib, lenacapavir, ribociclib, tucatinib en verapamil.

Niet relevant:
Afname midazolam: de concentratie daalt door darolutamide, upadacitinib, vemurafenib en telotristat ethyl.

Toename midazolam: de concentratie stijgt door (fos)aprepitant, darifenacine, ethinylestradiol, everolimus, isavuconazol, isoniazide, ivacaftor, letermovir, lurasidon, netupitant, palbociclib, rucaparib, Elbasvir/Grazoprevir en bepaalde TKI’s (asciminib, crizotinib, entrectinib, lapatinib, larotrectinib, nilotinib, pazopanib, selpercatinib).

Geen interactie:
In de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met amiodaron, ciclosporine, danazol, felodipine, gemfibrozil, kinidine, miconazol, nicardipine, nifedipine, quinupristine/dalfopristine, tamoxifen en testosteron.

Niet beoordeeld:
Intraveneuze toediening verlaagt de MAC van inhalatie-anesthetica.

Combinatie van intraveneuze toediening van midazolam met opioïden geeft een verhoogd risico op ademhalingsdepressie en ademstilstand. Wanneer bij gebruik van midazolam bij PSA aanvullende analgesie nodig is, wordt aanbevolen de dosering van midazolam te verlagen tot de helft van de normale dosering. Gebruik van kortwerkende opioïden, zoals alfentanil en fentanil, wordt aanbevolen. Deze worden toegediend nadat het maximale effect van het opioïd is bereikt. Bij korte en zeer pijnlijke episoden tijdens een ingreep kan de dosering van het opioïd worden verlaagd tot een kwart van de normale dosering.

De sedatieve werking van alcohol en andere centraal-depressieve stoffen kan worden versterkt.

Grapefruitsap kan de biologische beschikbaarheid verhogen door remming van CYP3A4. In een kleine interactiestudie waarbij 15 mg midazolam oraal met 200 ml grapefruitsap werd ingenomen, nam de AUC met ong. 52% toe en de Cmax met ong. 56%. Bij kortdurend gebruik van 1 glas of 2 grapefruits per dag is het risico op bijwerkingen echter laag.

 

HYPNOTICA EN SEDATIVA

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

BARBITURATEN
N05CA01
ALDEHYDEN EN DERIVATEN
N05CC01
BENZODIAZEPINEDERIVATEN

Nitrazepam

Mogadon
N05CD02

Temazepam

Normison
N05CD07
OVERIGE HYPNOTICA EN SEDATIVA
N05CM18
MELATONINERECEPTORAGONISTEN

Melatonine

Circadin, Slenyto
N05CH01

Referenties

  1. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
  2. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 1-3-2024
  3. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 11 feb 2021
  4. D.A. van Waardenburg, et al, Richtlijn epileptisch aanvallen/ status epilepticus > 1 maand., www.nvk.nl, 2013
  5. Werkgroep Richtlijnen Epilepsie, Epilepsie. Richtlijnen voor diagnostiek en behandeling, Nederlandse Vereniging voor Neurologie en de Nederlandse Liga tegen Epilepsie, Herziene 2e, tweede versie, januari 2006
  6. Smit LS et al, Richtlijnen voor behandeling van neonatale epileptische aanvallen, Nederlands Vlaamse Werkgroep Neonatale Neurologie van de sectie Neonatologie van de NVK en van de Nederlandse Vereniging voor Kinderneurologie, Nieuwe aangepaste versie mei 2018
  7. Kamps WA et al, Werkboek ondersteunende behandeling kinderoncologie, VU Uitgeverij, 2005
  8. GMP Apotheek De Magistrale Bereider, Bijsluiter midazolam spray (april 2013), Geraadpleegd 10 feb 2013
  9. Roche Nederland B.V., SPC Dormicum (RVG 10064) 25-2-2015. , www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  10. Shoroghi M et al. , Perioperative effects of oral midazolam premedication in children undergoing skin laser treatment. A double-blinded randomized placebo-controlled trial., Acta Cir Bras, 2011, Aug;26(4), 303-9
  11. Hosseini Jahromi SA et al. , Comparison of the effects of intranasal midazolam versus different doses of intranasal ketamine on reducing preoperative pediatric anxiety: a prospective randomized clinical trial, J Anesth, J Anesth, Dec;26(6), 878-82
  12. Buonsenso D et al. , Utility of intranasal Ketamine and Midazolam to perform gastric aspirates in children: a double-blind, placebo controlled, randomized study, BMC Pediatr., 2014, Mar 5, 14:67
  13. CBO, Samenvatting richtlijn sedatie en/of analgesie (PSA) op locaties buiten de operatiekamer. Deel III: bij kinderen, www.diliguide.nl, 2009
  14. NVK, Richtlijn palliatieve zorg voor kinderen., www.nvk.nl, Augustus 2013
  15. ViroPharma SPRL, SPC Buccolam (EU/1/11/709/001-4) 27-3-2014, www.ema.europa.eu
  16. Advanced life support group., Advanced pediatric life support, 2011, 5th edition
  17. NVN., Richtlijn epilepsie (diagnostiek en behandeling van)., www.neurologie.nl, 2013
  18. de Wildt SN et al. , Population pharmacokinetics and metabolism of midazolam in pediatric intensive care patients., Crit Care Med, 2003, Jul;31(7), 1952-8
  19. Rey E et al. , Pharmacokinetics of midazolam in children: comparative study of intranasal and intravenous administration, Eur J Clin Pharmacol., 1991, 41(4), 335-7
  20. Anand KJ et al, Analgesia and sedation in preterm neonates who require ventilatory support: results from the NOPAIN trial. Neonatal Outcome and Prolonged Analgesia in Neonates, Arch Pediatr Adolesc Med., 1999, Apr;153(4), 331-8
  21. Jacqz-Aigrain E et al., Placebo-controlled trial of midazolam sedation in mechanically ventilated newborn babies, Lancet, 1994, Sep 3;344(8923), 646-50
  22. Ng E et al., Intravenous midazolam infusion for sedation of infants in the neonatal intensive care unit, Cochrane Database Syst Rev. , 2017, Jan 31;1, CD002052
  23. Pacifici GM et al., Clinical pharmacology of midazolam in neonates and children: effect of disease-a review, Int J Pediatr., 2014, 309342
  24. Koene S et al. , Palliatieve sedatie bij kinderen. , Huisarts Wet , 2017, 60(7), 324-7
  25. Korzeniewska-Eksterowicz A et al. , Palliative sedation at home for terminally ill children with cancer., J Pain Symptom Manage. , 2014 , Nov;48(5), 968-74
  26. Shire Deutschland, Rote Hand Brief "Risiko der Aspiration / des Verschluckens der Verschlusskappe von vorgefüllten Applikationsspritzen von BUCCOLAM (Midazolam) - Lösung zur Anwendung in der Mundhöhle, EU/1/11/709/001-004", 16.01.2018.
  27. Roche Pharma, SmPC Dormicum Filmtabletten (3430.01.01), 11/2017
  28. B. Braun Melsungen, SmPC Midazolam B. Braun 1 mg/ml Injektions-/Infusionslösung oder Rektallösung (50451.01.00), 12/2014
  29. B. Braun Melsungen, SmPC Midazolam B. Braun 5 mg/ml Injektions-/Infusionslösung oder Rektallösung (50451.00.00), 12/2014
  30. Ratiopharm , SmPC Midazolam-ratiopharm® 2 mg/ml orale Lösung (59308.00.00), 11/2015
  31. Shire Services, SmPC BUCCOLAM 2,5 mg/5 mg/7,5 mg/10 mg Lösung zur Anwendung in der Mundhöhle (EU/1/11/709/001 / EU/1/11/709/002 / EU/1/11/709/003 / EU/1/11/709/004), 05/2016
  32. hameln pharma, SmPC Midazolam-hameln (47046.00.00/ 47046.01.00/ 47046.02.00), 01/2015
  33. Roche Pharma , SmPC Dormicum Injektionslösung (41118.00.00/ 41119.00.00/ 41119.01.00/ 41119.02.00), 02/2015
  34. Korzeniewska-Eksterowicz A et al. , Palliative sedation at home for terminally ill children with cancer, J Pain Symptom Manage, 2014, 48(5), 968-74
  35. Koene S et al. , Palliatieve sedatie bij kinderen, Huisarts Wet, 2017, 60(7), 324-7
  36. Nederlandse Vereniging voor Neurologie, Richtlijn Epilepsie, Status Epilepticus bij kinderen, www.neurologie.nl, 2018
  37. Singhi S, et al, Continuous midazolam versus diazepam infusion for refractory convulsive status epilepticus., J Child Neurol, 2002, 17, 106-10
  38. Mahmoudian T, et al, Comparing the effect of intravenous midazolam with rectal sodium valproate in controlling of children with refractory status epilepticus., J Res Med Sci, 2006, 11, 1-5
  39. Fallah R, et al, Comparison of intravenous lidocaine and midazolam infusion for refractory convulsive status epilepticus in children, J Pediatr Neurol, 2007, 4, 287-290
  40. Welch RD, et al, Intramuscular midazolam versus intravenous lorazepam for the prehospital treatment of status epilepticus in the pediatric populatio, Epilepsia, 2015, 56, 254-62
  41. Momen AA, et al, Efficacy and safety of intramuscular midazolam versus rectal diazepam in controlling status epilepticus in children, Eur J Paediatr Neurol, 2015, 19, 149-54
  42. Chamberlain JM, et al, A prospective, randomized study comparing intramuscular midazolam with intravenous diazepam for the treatment of seizures in children, Pediatr Emerg Care, 1997, 13, 92-4
  43. Shah I, et al, Intramuscular midazolam vs intravenous diazepam for acute seizures, Indian J Pediatr, 2005, 72, 667–70
  44. Portela JL, et al, Intramuscular midazolam versus intravenous diazepam for treatment of seizures in the pediatric emergency department: a randomized clinical trial, Med Intensiva, 2015, 39, 160-6
  45. McIntyre J, et al, Safety and efficacy of buccal midazolam versus rectal diazepam for emergency treatment of seizures in children: a randomised controlled trial, Lancet, 2005, 366, 205-10
  46. Ashrafi MR, et al, Efficacy and usability of buccal midazolam in controlling acute prolonged convulsive seizures in children, Eur J Paediatr Neurol, 2010, 14, 434-8
  47. Mpimbaza A, et al, Comparison of buccal midazolam with rectal diazepam in the treatment of prolonged seizures in Ugandan children: a randomized clinical trial, Pediatrics, 2008, 121, e58-64
  48. Tonekaboni SH, et al, A comparison of buccal midazolam and intravenous diazepam for the acute treatment of seizures in children, Iran J Pediatr, 2012, 22, 303-8
  49. Talukdar B, et al, Efficacy of buccal midazolam compared to intravenous diazepam in controlling convulsions in children: a randomized controlled trial, Brain Dev, 2009, 31, 744-9
  50. Baysun S, et al, A comparison of buccal midazolam and rectal diazepam for the acute treatment of seizures, Clin Pediatr (Phila), 2005, 44, 771-6
  51. Holsti M, et al, Intranasal midazolam vs rectal diazepam for the home treatment of acute seizures in pediatric patients with epilepsy, Arch Pediatr Adolesc Med, 2010, 164, 747-53
  52. Fişgin T, et al, Nasal midazolam effects on childhood acute seizures, J Child Neurol, 2000, 15, 833-5
  53. Lahat E, et al, Comparison of intranasal midazolam with intravenous diazepam for treating febrile seizures in children: prospective randomized study, BMJ, 2000, 321, 83-6
  54. Mahmoudian T, et al, Comparison of intranasal midazolam with intravenous diazepam for treating acute seizures in children, Epilepsy Behav, 2004, 5, 253-5
  55. Javadzadeh M, et al, Intranasal midazolam compared with intravenous diazepam in patients suffering from acute seizure: a randomized clinical trial, Iran J Pediatr, 2012, 22, 1-8
  56. Thakker A, et al, A randomized controlled trial of intranasal-midazolam versus intravenous-diazepam for acute childhood seizures, J Neurol, 2013, 260, 470-4
  57. Bhattacharyya M, et al, Intranasal midazolam vs rectal diazepam in acute childhood seizures, Pediatr Neurol, 2006, 34, 355-9
  58. Mittal P, et al, Comparative study of intranasal midazolam and intravenous diazepam sedation for procedures and seizures, Indian J Pediatr, 2006, 73, 975-8
  59. Shire Services BVBA, SmPC Buccolam (EU/1/11/709/001-004) 20-08-2018, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  60. Bruns, C., Individuell für Kinder: Einige Besonderheiten der paediatrischen Rezeptur. , Deutsche Apotheker Zeitung, 2014, 20, 58.
  61. Mishra LD et al. , Injectable midazolam as oral premedicant in pediatric neurosurgery, J Neurosurg Anesthesiol, 2005, Oct; 17(4), 193-8
  62. Cox RG et al., Evidence-based clinical update: does premedication with oral midazolam lead to improved behavioural outcomes in children?, Can J Anaesth, 2006, Dec;53(12), 1213-9
  63. Khalil S et al. , Sublingual midazolam premedication in children: a dose response study, Paediatr Anaesth., 1998, 8(6), 461-5
  64. Kogan A et al., Premedication with midazolam in young children: a comparison of four routes of administration, Paediatr Anaesth., 2002, Oct;12(8), 685-9
  65. Kattoh T et al. , Comparative study of sublingual midazolam with oral midazolam for premedication in pediatric anesthesia, Masui, 2008, Oct;57(10), 1227-32
  66. Kim KM et al. , Comparison of effects of intravenous midazolam and ketamine on emergence agitation in children: Randomized controlled trial, J Int Med Res, 2016, Apr;44(2), 258-66
  67. Sajedi P et al. , Comparison of the effects of intravenous premedication: Midazolam, Ketamine, and combination of both on reducing anxiety in pediatric patients before general anesthesia., J Res Pharm Pract., 2015, Oct-Dec;4(4), 187-92
  68. Bakan M et al. , Remifentanil-based total intravenous anesthesia for pediatric rigid bronchoscopy: comparison of adjuvant propofol and ketamine., Clinics (Sao Paulo), 2014, Jun;69(6), 372-7
  69. Bhaskar P et al. , Effect of midazolam premedication on the dose of propofol for laryngeal mask airway insertion in children., J Anaesthesiol Clin Pharmacol., 2010, Oct;26(40, 503-6
  70. Breschan C et al. , Midazolam does not reduce emergence delirium after sevoflurane anesthesia in children., Paediatr Anaesth, 2007, Apr;17(4), 347-5
  71. Baldwa NM et al. , Atomised intranasal midazolam spray as premedication in pediatric patients: comparison between two doses of 0.2 and 0.3 mg/kg. , J Anesth., 2012, Jun;26(3), 346-50
  72. Högberg L et al., Intranasal versus intravenous administration of midazolam to children undergoing small bowel biopsy., Acta Paediatr, 1995, Dec;84(12), 1429-31
  73. Yildirim SV et al., Oral versus intranasal midazolam premedication for infants during echocardiographic study. , Adv Ther., 2006, Sep-Oct;23(5), 719-2
  74. Lane RD et al. , Atomized intranasal midazolam use for minor procedures in the pediatric emergency department. , Pediatr Emerg Care, 2008, May;24(5), 300-3
  75. Calligaris L et al. , Concentrated midazolam for intranasal administration: a pilot study., Pediatr Emerg Care, 2011, Mar;27(3), 245-7
  76. Klein EJ et al. , A randomized clinical trial comparing oral, aerosolized intranasal, and aerosolized buccal midazolam., Ann Emerg Med., 2011, Oct;58(4), 323-9
  77. Özmert S et al. , Evaluation of the effects of sedation administered via three different routes on the procedure, child and parent satisfaction during cystometry. , Springerplus. , 2016, Sep 6;5(1), 1496
  78. Davies FC et al. , Oral midazolam for conscious sedation of children during minor procedures., J Accid Emerg Med., 1998, Jul;15(4), 244-8
  79. Marshall J et al., Pediatric pharmacodynamics of midazolam oral syrup. Pediatric Pharmacology Research Unit Network, J Clin Pharmacol, 2000, Jun;40(6), 578-89
  80. Rafeey M et al. , Use of oral midazolam in pediatric upper gastrointestinal endoscopy. , Pediatr Int. , 2010, Apr;52(2, 191-5
  81. Ghane MR et al. , Intramuscular compared to intravenous midazolam for paediatric sedation: A study on cardiopulmonary safety and effectiveness., Afr J Paediatr Surg., 2014, Jul-Sep;11(3), 219-24
  82. Barzegari H et al., Comparing Two Different Doses of Intravenous Midazolam in Pediatric Sedation and Analgesia. , Emerg (Tehran), 2016, Nov;4(4), 192-195
  83. Ozdemir D et al. , Ketamine and midazolam for invasive procedures in children with malignancy: a comparison of routes of intravenous, oral, and rectal administration. , J Trop Pediatr., 2004, Aug;50(4), 224-8
  84. Kumar P et al. , Premedication for nonemergency endotracheal intubation in the neonate., Pediatrics., 2010, Mar;125(3), 608-15
  85. Peerbhay F et al. , Intranasal Midazolam Sedation in a Pediatric Emergency Dental Clinic, Anesth Prog Fall, 2016, 63(3), 122-30
  86. Sheth RD, et al, Midazolam in the treatment of refractory neonatal seizures. , Clin Neuropharmacol. , 1996, Apr;19(2), 165-70
  87. Yamamoto H, et al, Treatments with midazolam and lidocaine for status epilepticus in neonates. , Brain Dev. , 2007 , Oct;29(9), 559-64
  88. van Leuven K, et al, Midazolam and amplitude-integrated EEG in asphyxiated full-term neonates. , Acta Paediatr. , 2004 , Sep;93(9, 1221-7

Wijzigingen

  • 01 maart 2021 11:37: De wetenschappelijke literatuur over de toepassing van midazolam bij Premedicatie vóór inleiding van anesthesie en procedurele sedatie bij kinderen is beoordeeld. Dit heeft geleid tot de toevoeging van orale en nasale doseeradviezen voor procedurele sedatie en een advies voor sublinguale toediening voor premedicatie
  • 17 november 2020 17:55: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van midazolam in status epilepticus is opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot een onderscheid in dosering voor babies met een zwangerschapsduur van minimaal 36 weken met en zonder hypothermie. Een advies voor oromucosale toediening is toegevoegd.
  • 17 november 2020 17:55: Doseeradvies voor IM toepassing van midazolam bij kinderen met een status epilepticus is verwijderd. IM toepassing wordt niet langer aanbevolen aangezien er kindvriendelijke toedieningsvormen zijn. Naschrift 13 mei 2020: IM dosering is weer toegevoegd, omdat in de praktijk IM toediening in individuele gevallen wel toegepast wordt.
  • 28 september 2017 09:44: Bij IV toediening voor status epilepticus is de volwassen dosering als maximale dosering toegevoegd.
  • 11 januari 2016 12:12: De wetenschappelijke literatuur over de toepassing van midazolam bij kinderen is opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot de volgende wijzigingen: - toevoeging advies voor nasale toediening bij premedicatie (voor inleiding van anesthesie) - toevoeging indicatie 'procedurele sedatie' (en doorhaling van de indicatie sedatie bij invasieve procedures) - toevoeging van de indicatie 'sedatie op de IC' met een doseeradvies voor prematuur geboren babies -de toevoeging van een doseeradvies voor prematuur geboren babies met een status epilepticus (en doorhaling van de aparte indicatie neonatale epileptische aanvallen) -toevoeging van de indicatie 'dyspnoe in de palliatieve fase' -toevoeging van de indicatie 'angst en depressie in de palliatieve fase - toevoegingen van doseeraanpassingen bij nierfunctiestoornissen -toevoeging kinetische parameters -toevoeging bijwerkingen

Overdosering