Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Farmacokinetiek bij kinderen

De volgende farmacokinetische parameters (aciclovir) zijn gevonden na eenmalige orale toediening van 25 mg/kg valaciclovir bij immuuncompetente kinderen tot 6 jaar [Kimberlin 2010]:

	1-2 maand	3-5 maand	6-11 maand	1 jaar	2-5 jaar
n=	9	9	7	9	12
Cmax (mg/l)	7	5,2	4,9	4,9	6,5
t½ (uur)	2	1,8	1,3	1,3	1,5
Cl (ml/min/kg)	11	21,6	21,9	21,2	14,9

De volgende farmacokinetische parameters (aciclovir) zijn gevonden bij kinderen van 1 tot 18 jaar na orale toediening van valaciclovir [Nadal 2002, Bomgaars 2008, Kimberlin 2010, Eksborg 2002, Simon 2002]:

	Immuuncompetent	Immuungecompromitteerd
Vd (l/kg)	3,01-3,79	1,34-3,49
Cmax (mg/l)	10 mg/kg: 2,41 20 mg/kg: 4,38 500 mg: 3,16	250 mg: 4,11 500 mg: 5,12-5,27
Tmax (uur)	1,15-1,88	1,41-2,62
t½ (uur)	1,3-2,1	1,35-2,51
Cl (ml/min/kg)	11-25,5	9,1-19
F (%)	45-51%	45-64%

 

Algemene opmerkingen

Hoewel er slechts enkele farmacokinetische en veiligheidsstudies bij kinderen gedaan zijn, valt te verwachten dat ook bij kinderen valaciclovir een effectief en veilig middel is en dus de voorkeur geniet boven orale aciclovir.

Label dosisadvies Kinderformularium

HSV infectie:
3 mnd-11 jaar: Off-label
≥ 12 jaar: On-label
VZV en HSV in immuungecompromitteerde patienten: Off-label
Herpes labialis: On-label
Preventie CMV-infectie na orgaantransplantatie:
1 mnd-11 jaar: Off-label
≥ 12 jaar: On-label
Preventie van recidiverende Herpes genitalis: On-label
Gordelroos: Off-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Herpes simplex (HSV) infectie
Oraal 1 maand tot 18 jaar [8] [9] [10] [12] 30 mg/kg/dag in 2 doses. Max: 1.000 mg/dag.

VZV en HSV infectie in immuungecompromitteerde patiënten
Oraal 1 maand tot 18 jaar [5] 60 mg/kg/dag in 3 doses. Max: 3.000 mg/dag.

Herpes Labialis
Oraal 12 jaar tot 18 jaar [10] 4.000 mg/dag in 2 doses. Start behandeling binnen 24-48 uur. Behandelduur: 1 dag

Profylaxe CMV bij orgaantransplantaties
Oraal 1 maand tot 12 jaar [10] 1.000 mg/m²/dag in 3 doses. Max: 2.000 mg/dosis. 12 jaar tot 18 jaar [10] 8.000 mg/dag in 4 doses. Behandelduur: 90 dagen

Preventie van recidiverende Herpes Genitalis
Oraal 12 jaar tot 18 jaar [10] 500 mg/dag in 1 dosis Bij zeer frequente recidieven (meer dan 10 per jaar zonder behandeling): 500 mg/dag in 2 doses. Behandelduur: Behandeling na 6-12 maanden herbeoordelen

Profylaxe VZV en HSV infecties na stamceltransplantatie
Oraal ≥ 1 maand en < 40 kg [11] 20 mg/kg/dag in 2 doses. Max: 1.000 mg/dag. ≥ 40 kg [11] 1.000 mg/dag in 2 doses.

Gordelroos
Oraal 1 maand tot 18 jaar [5] [8] [12] 60 mg/kg/dag in 3 doses. Max: 3.000 mg/dag.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Aanpassingen per indicatie, als volgt:
(Bron: KNMP Nierfunctiestoornissen, SmPC Zelitrex)

HSV infectie, gordelroos, VZV en HSV infectie in immuungecompromitteerde patiënten:
GFR 50-80 ml/min/1.73 m2: Aanpassing niet nodig
GFR 30-50 ml/min/1.73 m2: 100% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 12 uur
GFR 10-30 ml/min/1.73 m2: 100% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 24 uur
GFR < 10 ml/min/1.73 m2: 50% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 24 uur

Preventie van recidiverende Herpes genitalis: 
GFR 50-80 ml/min/1.73 m2: Aanpassing niet nodig
GFR 30-50 ml/min/1.73 m2: Aanpassing niet nodig
GFR 10-30 ml/min/1.73 m2: 50% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 24 uur
GFR < 10 ml/min/1.73 m2: 50% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 24 uur

Herpes labialis:
GFR 50-80 ml/min/1.73 m2: Aanpassing niet nodig
GFR 30-50 ml/min/1.73 m2: 50% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 12 uur
GFR 10-30 ml/min/1.73 m2: 25% van normale keerdosis en interval tussen 2 doseringen: 12 uur
GFR < 10 ml/min/1.73 m2: 25% van normale keerdosis eenmalig

Preventie CMV-infectie na orgaantransplantatie:
GFR 50-80 ml/min/1.73 m2: Aanpassing niet nodig
GFR 30-50 ml/min/1.73 m2: 750 mg/m2/dag in 2 doses
GFR 10-30 ml/min/1.73 m2: 500 mg/m2/dag in 1 dosis
GFR < 10 ml/min/1.73 m2: 250 mg/m2/dag in 1 dosis

Klinische gevolgen

Risico op neurologische reacties, waaronder verwardheid en hallucinaties.
Bij gebruik van hoge doses (8 g per dag) in klinische studies bij immuungecompromitteerde patiënten zijn nierinsufficiëntie, micro- angiopathische hemolytische anemie en trombocytopenie gemeld.
In een ´case control-studie’ bleek in de groep patiënten met neurologische verschijnselen de creatinineklaring gemiddeld kleiner en de spiegels van aciclovir en de metaboliet 9-carboxymethoxymethylguanine gemiddeld hoger te zijn in vergelijking met de groep patiënten zonder neurologische verschijnselen. In deze studie waren ook personen met creatinineklaring kleiner dan 10 ml/min opgenomen.
Als de dalspiegel niet voldoende hoog is, is de antivirale werking mogelijk niet voldoende; dit kan resistentie tot gevolg hebben.

Bij Dialyse

Bij hemodialyse na de dialyse toedienen.

Bijwerkingen bij kinderen

Misselijkheid en braken.
Volgens FDA zijn de bijwerking gelijk aan volwassenen, zowel incidentie als intensiteit.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Zeer vaak (1–10%): hoofdpijn.

Vaak (1-10%): misselijkheid, braken, diarree. Duizeligheid. Huiduitslag, jeuk, fotosensibilisatie.

Soms (0,1–1%): dyspneu. Verwardheid, hallucinaties, verminderd bewustzijn, tremor, agitatie. Nierpijn, hematurie. Urticaria. Trombocytopenie, leukopenie (vooral bij immuungecompromitteerden). Reversibele stijging van leverenzymwaarden en bilirubine.

Zelden (0,01–0,1%): anafylaxie, angio–oedeem. Ataxie, dysartrie, convulsies, encefalopathie, coma, psychotische symptomen, delier. Verminderde nierfunctie, acuut nierfalen (vooral bij ouderen en bij hogere doseringen dan aanbevolen bij reeds verminderde nierfunctie), intratubulaire neerslag van aciclovirkristallen in de nieren.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

• Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
• Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Kreatinine 2 maal per week bepalen.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Wees voorzichtig bij nierfunctiestoornissen; afhankelijk van de creatinineklaring de dosering aanpassen en, m.n. bij ouderen, zorgen voor een adequate vloeistoftoediening. Bij ouderen en bij patiënten met een verminderde nierfunctie is er meer kans op het optreden van neurologische stoornissen.

Bij een gecompliceerde herpes zoster (zoals een gedissemineerde herpes zoster, met viscerale betrekking, motorische neuropathieën, encefalitis en cerebrovasculaire complicaties) en bij immuungecompromitteerde patiënten met herpes zoster ophthalmicus; alleen intraveneuze antivirale therapie geven.

Valaciclovir bij transplantatiepatiënten met een groot risico op een cytomegalovirus infectie alleen geven indien valganciclovir of ganciclovir niet kunnen worden toegepast. Na herhaalde behandeling kunnen zich bij immuungecompromitteerde patiënten resistente virussen ontwikkelen.

Behandeling van patiënten met herpes genitalis geneest de aandoening niet en elimineert het risico van overdracht niet volledig.

Vanwege relatief weinig gegevens is bij een gestoorde leverfunctie, zoals bij vergevorderde cirrose met een verminderd levermetabolisme en bewijs van portale systemische shunt, voorzichtigheid geboden met hoge doses.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant: de nefrotoxiciteit van ciclosporine of indinavir kan worden versterkt. De nierfunctie moet worden gecontroleerd.

Niet beoordeeld: cimetidine en probenecide kunnen de renale excretie van de actieve metaboliet aciclovir vertragen.

Bij combinatie met mycofenolzuur kan de AUC van aciclovir en van de inactieve metabolieten van mycofenolzuur toenemen

NUCLEOSIDEN EN NUCLEOTIDEN (EXCL. REVERSE-TRANSCR-REMMERS)
	Aciclovir (oraal en intraveneus) Zovirax	J05AB01
	Cidofovir	J05AB12
	Ganciclovir Cymevene	J05AB06
	Remdesivir Veklury	J05AB16
	Valganciclovir Valcyte	J05AB14

FOSFONZUURDERIVATEN
	Foscarnet Foscavir	J05AD01

PROTEASEREMMERS
	Atazanavir Reyataz	J05AE08
	Darunavir Prezista	J05AE10
	Fosamprenavir Telzir	J05AE07
	Indinavir Crixivan	J05AE02
	Ritonavir Norvir	J05AE03
	Saquinavir Invirase	J05AE01

NUCLEOSIDE EN NUCLEOTIDE REVERSE-TRANSCRIPTASEREMMERS
	Abacavir Ziagen	J05AF06
	Emtricitabine Emtriva	J05AF09
	Entecavir Baraclude	J05AF10
	Lamivudine Epivir 3TC, Zeffix	J05AF05
	Tenofovir alafenamide Vemlidy	J05AF13
	Tenofovir disoproxil (als fumaraat) Viread	J05AF07
	Zidovudine Retrovir AZT	J05AF01

NIET-NUCLEOSIDE REVERSE-TRANSCRIPTASEREMMERS
	Doravirine Pifeltro	J05AG06
	Efavirenz Stocrin	J05AG03
	Etravirine Intelence	J05AG04
	Nevirapine Viramune	J05AG01
	Rilpivirine Edurant	J05AG05

NEURAMINIDASEREMMERS
	Oseltamivir Tamiflu	J05AH02
	Zanamivir Relenza, Dectoza	J05AH01

ANTIVIRALE MIDDELEN VOOR HIVINFECTIE, COMBINATIEPREPARATEN
	Abacavir + lamivudine Kivexa	J05AR02
	Bictegravir+emtricitabine+tenofoviralafenamide Biktarvy	J05AR20
	Dolutegravir + abacavir + lamivudine Triumeq	J05AR13
	Dolutegravir + lamivudine Dovato	J05AR25
	Emtricitabine+tenofoviralafenamide+elvitegravir+cobicistat Genvoya	J05AR18
	Emtricitabine + tenofoviralafenamide + rilpivirine Odefsey	J05AR19
	Emtricitabine + tenofovirdisoproxil Truvada	J05AR03
	Emtricitabine+tenofovirdisoproxil+elvitegravir+cobicistat Stribild	J05AR09
	Lopinavir+ritonavir Kaletra	J05AR10

OVERIGE ANTIVIRALE MIDDELEN
	Dolutegravir Tivicay	J05AX12
	Maraviroc Celsentri	J05AX09
	Raltegravir Isentress	J05AX08
	Tecovirimat	J05AX24

ANTIVIRALE MIDDELEN VOOR BEHANDELING VAN HCV-INFECTIES
	Elbasvir + grazoprevir Zepatier	J05AP54
	Glecaprevir + Pibrentasvir Maviret	J05AP57
	Ledipasvir +Sofosbuvir Harvoni	J05AP51
	Ribavirine Copegus	J05AP01
	Sofosbuvir Sovaldi	J05AP08
	Sofosbuvir + Velpatasvir Epclusa	J05AP55

Referenties

1. Hartwig NC, et al, Vademecum pediatrische antimicrobiele therapie, 2005
2. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 01 nov 2016
3. Informatorium Medicamentorum, (Interacties, verminderde nierfunctie), Geraadpleegd 01 nov 2016
4. Nadal D, et al, An investigation of the steady-state pharmacokinetics of oral valacyclovir in immunocompromised children, J Infect Dis, 2002, Oct 15;186 Suppl 1, S123-30
5. Zeng L, et al, Population pharmacokinetics of acyclovir in children and young people with malignancy after administration of intravenous acyclovir or oral valacyclovir, Antimicrob Agents Chemother, 2009, Jul;53(7), 2918-27
6. Bomgaars L, et al, Valacyclovir and acyclovir pharmacokinetics in immunocompromised children, Pediatr Blood Cancer, 2008, Oct;51(4), 504-8
7. Kimberlin DW, et al, Pharmacokinetics and safety of extemporaneously compounded valacyclovir oral suspension in pediatric patients from 1 month through 11 years of age, Clin Infect Dis, 2010, Jan 15;50(2), 221-8
8. Eksborg S, et al, Pharmacokinetics of acyclovir in immunocompromized children with leukopenia and mucositis after chemotherapy: can intravenous acyclovir be substituted by oral valacyclovir?, Med Pediatr Oncol, 2002, Apr;38(4), 240-6
9. Simon MW, et al, Pharmacokinetics and safety of valaciclovir in children with Epstein-Barr virus illness, Drugs R D, 2002, 3(6), 365-73
10. Kimberlin DW., Herpes simplex virus infections in neonates and early childhood, Semin Pediatr Infect Dis, 2005, Oct;16(4), 271-81
11. Spruance SL, et al, High-dose, short-duration, early valacyclovir therapy for episodic treatment of cold sores: results of two randomized, placebo-controlled, multicenter studies, Antimicrob Agents Chemother, 2003, Mar;47(3), 1072-80
12. GlaxoSmithKline BV, SpC Zelitrex (RCG 21719 en 18065) 07-04-2014, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
13. Erard V et al. , One-year acyclovir prophylaxis for preventing varicella-zoster virus disease after hematopoietic cell transplantation: no evidence of rebound varicella-zoster virus disease after drug discontinuation., Blood., 2007 , Oct 15;110(8), 3071-7
14. Kechagia IA et al., Extrapolation of valacyclovir posology to children based on pharmacokinetic modelling, Pediatr Infect Dis J., 2015 Dec, 34(12), 1342-8

Wijzigingen

• 09 december 2021 15:07: De indicatie gordelroos is toegevoegd.
• 17 september 2018 12:01: Leeftijdsbovengrens indicatie HSV infectie aangepast conform de beoordeling van wetendschappelijke literatuur in 2016. Dit was nog niet correct verwerkt in het Kinderformularium
• 03 april 2017 16:59: De wetenschappelijke literatuur voor de toepassing van valaciclovir bij kinderen is eind 2016 opnieuw beoordeeld.Dit heeft geleid tot de toevoeging van een doseeradvies voor kinderen die een stamceltransplantatie hebben ondergaan,
• 14 februari 2017 12:16: Indicatie preventie recidiverende herpes genitalis toegevoegd obv SmPC
• 23 november 2016 15:21: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van valaciclovir bij kinderen is opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot de toevoeging van de indicaties "Preventie CMV-infectie na orgaantransplantatie" en "Preventie van recidiverende Herpes genitalis" en het vervallen van de indicaties "recidiverende HSV' en recidiverende visusbedreigende herpes keratitis. Verder zijn doseeradviezen bij nierfunctiestoornissen toegevoegd
• 28 juni 2016 11:25: Het doseeradvies bij kinderen met nierfunctiestoornissen is aangepast, omdat is gebleken dat het oude advies ("dosering op geleide van spiegels) leidt tot een te late aanpassing van de dosering met klinische relevante bijwerkingen tot gevolg.
• 28 februari 2015 08:06: Correctie maximale dosis HSV infectie