Geneesmiddel | Adrenaline (epinefrine)

Kinderen:
bronchospasmen, anafylaxie: 0,01 mg/kg SC, zn 2 x herhalen, elke 15 min, vervolgens om de 4 uur. Max 0,5 mg/keer.
Shock: 0,3 mg/keer IM/IV, zn elke 15 min, 3-4 x herhalen.
Hartstilstand: 5-10 mcg/kg/keer.
De Anapen en de Epipen zijn geregistreerd voor anafylactische shock bij kinderen.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Inj.vlst. (als hydrochloride) 0.1 mg/ml
Inj.vlst (als waterstoftartraat) 1 mg/ml
Inj.vlst. (als hydrochloride) Pen 0.5 mg/ml "junior" ; 1 mg/ml
Inj.vlst. (als hydrochloride) 1 mg/ml

Eigenschappen

Sympathicomimeticum met stimulerend effect op de α- en β-receptoren van het sympathische zenuwstelsel. Het heeft een geringe, centraal stimulerende werking. Epinefrine doet de bloeddruk stijgen en vergroot de prikkelbaarheid van het hart. Door beïnvloeding van de α-receptoren treedt vernauwing op van de meeste vaten, met name die van de huid en het splanchnicusgebied. Stimulatie van de β2-receptoren heeft een bronchospasmolytisch effect en verhoogt het bloedglucosegehalte. De auto-injector is een voorgevulde wegwerpspuit met een automatisch injectiemechanisme voor eenmalig gebruik door de patiënt zelf. Werking: i.m. binnen 3–5 min. Werkingsduur: kort.

Kinetische gegevens

Geen informatie

Algemene opmerkingen

Bij reanimatie is intraveneuze toediening de eerste keus. Indien intraveneuze toediening onmogelijk is: intra-ossale schroef (=IV).
Intra-tracheale toediening heeft zeker niet de voorkeur.
Toepassen bij onvoldoende effect van dopamine. Dosiasafhankelijke alfa- en beta-effecten. Bij hoge dosis alfa-1-effect: perifere vasoconstrictie.

Doseringen

Ga snel naar:

Indicatie: Reanimatie
Intraveneus a terme neonaat ^[11] 1:10.000 oplossing (0,1 mg/ml): 0,01 mg/kg/dosis, bolus. Geef indien nodig extra doses van 0,01 - 0,03 mg/kg. Herhaal toediening indien nodig binnen 1-3 minuten 1 maand tot 18 jaar 1:10.000 oplossing (0,1 mg/ml): 0,01 mg/kg/dosis, bolus. Overeenkomend met 0,1 ml/kg van 1:10.000 oplossing Bij asystole eventueel de volgende doses: 0,1 mg/kg (overeenkomend met 0,1 ml/kg van 1:1000 oplossing). Zo nodig iedere 3 minuten herhalen. Endotracheopulmonair a terme neonaat ^[5] oplossing 1:10.000 (0,1 mg/ml): 0,05 - 0,1 mg/kg/dosis, éénmalig. 1 maand tot 18 jaar 1:1000 oplossing: 0,1 mg/kg/dosis, bolus. Overeenkomend met 0,1 ml/kg van 1:1000 oplossing. Endotracheale toediening heeft niet de voorkeur.

Indicatie: Reanimatie

Intraveneus
- a terme neonaat
  ^[11]
  - 1:10.000 oplossing (0,1 mg/ml): 0,01 mg/kg/dosis, bolus. Geef indien nodig extra doses van 0,01 - 0,03 mg/kg.
  - Herhaal toediening indien nodig binnen 1-3 minuten
- 1 maand tot 18 jaar
  - 1:10.000 oplossing (0,1 mg/ml): 0,01 mg/kg/dosis, bolus.
  - - Overeenkomend met 0,1 ml/kg van 1:10.000 oplossing
    - Bij asystole eventueel de volgende doses: 0,1 mg/kg (overeenkomend met 0,1 ml/kg van 1:1000 oplossing).
    - Zo nodig iedere 3 minuten herhalen.
Endotracheopulmonair
- a terme neonaat
  ^[5]
  - oplossing 1:10.000 (0,1 mg/ml): 0,05 - 0,1 mg/kg/dosis, éénmalig.
- 1 maand tot 18 jaar
  - 1:1000 oplossing: 0,1 mg/kg/dosis, bolus.
  - - Overeenkomend met 0,1 ml/kg van 1:1000 oplossing.
    - Endotracheale toediening heeft niet de voorkeur.

Indicatie: Positief inotroop en chronotroop effect
Intraveneus a terme neonaat 0,05 - 0,1 microg./kg/minuut, continu infuus.

Indicatie: Vasoconstrictie, toename bloeddruk
Intraveneus a terme neonaat 0,2 - 1 microg./kg/minuut, continu infuus.

Indicatie: Laryngitis subglottica (pseudokroep)
Inhalatie 1 maand tot 18 jaar ^[6] 5 mg/dosis, éénmalig.

Indicatie: Anafylaxie, waaronder anafylactische shock
Intramusculair 1 maand tot 18 jaar ^{[3] [7] [8] [10]} 0,01 mg/kg/dosis, éénmalig. Maximale dosering per gift: 0,5 mg/dosis. In spoedsituaties waarin het niet mogelijk is om nauwkeurig op basis van het gewicht de dosering te berekenen, kunnen onderstaande doseringen als richtlijn gehanteerd worden. < 6 jaar: 0,15 mg/dosis (auto injector pen) 6-12 jaar: 0,3 mg/dosis (auto injector pen) > 12 jaar: 0,3-0,5 mg/dosis Wanneer de symptomen niet verminderen of zijn verergerd na de eerste dosering kan een tweede injectie noodzakelijk zijn. De tweede injectie kan na ongeveer 5-15 minuten worden toegediend.

Indicatie: Anafylaxie, waaronder anafylactische shock

Intramusculair
- 1 maand tot 18 jaar
  ^{[3]
  
  [7]
  
  [8]
  
  [10]}
  - 0,01 mg/kg/dosis, éénmalig. Maximale dosering per gift: 0,5 mg/dosis.
  - In spoedsituaties waarin het niet mogelijk is om nauwkeurig op basis van het gewicht de dosering te berekenen, kunnen onderstaande doseringen als richtlijn gehanteerd worden.
    
    < 6 jaar: 0,15 mg/dosis (auto injector pen)
    6-12 jaar: 0,3 mg/dosis (auto injector pen)
    > 12 jaar: 0,3-0,5 mg/dosis
    
    Wanneer de symptomen niet verminderen of zijn verergerd na de eerste dosering kan een tweede injectie noodzakelijk zijn. De tweede injectie kan na ongeveer 5-15 minuten worden toegediend.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

HARTSTIMULANTIA, EXCLUSIEF HARTGLYCOSIDEN

SYMPATHICOMIMETICA EN DOPAMINERGICA
	Dobutamine	C01CA07
	Dopamine	C01CA04
	Efedrine	C01CA26
	Fenylefrine hydrochloride	C01CA06
	Isoprenaline	C01CA02
	Midodrine Gutron	C01CA17
	Noradrenaline (norepinefrine) Sinora	C01CA03

FOSFODIESTERASEREMMERS
	Milrinon Corotrope	C01CE02

OVERIGE HARTSTIMULANTIA
	Levosimendan	C01CX08

Bijwerkingen bij volwassenen

Meest frequent: hartkloppingen, tachycardie, bradycardie, bleekheid, koude ledematen, hoofdpijn, duizeligheid, transpireren, angst, nervositeit, rusteloosheid, tremor, misselijkheid, braken, ademhalingsmoeilijkheden. Minder frequent: hallucinaties, syncope, hyperglykemie, hypokaliëmie, metabole acidose, mydriasis, urineretentie, spiertremor. Bij hoge dosering of bij gevoelige personen: hartaritmie (ventrikelfibrilleren, hartstilstand), plotselinge stijging van de bloeddruk met soms een hersenbloeding tot gevolg, vaatvernauwing (huid, slijmvliezen, nieren). Verder zijn gemeld: overgevoeligheidsreacties van lichte astmatische aanvallen tot anafylactische shock, hemiplegie, angina pectoris, stress, cardiomyopathie, necrose op de injectieplaats.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Contraindicaties bij volwassenen

Tenzij toegepast in acute kritieke situaties: hemorragische, cardiogene en traumatische shock, shock tijdens anesthesie ten gevolge van gehalogeneerde koolwaterstoffen of cyclopropaan. Organische hersenbeschadiging. Fibrillatie. Injectie op plaatsen waar sterke vasoconstrictie de bloedvoorziening ernstig kan belemmeren (zoals vingers, tenen, neus, oren en penis). (Predispositie voor) gesloten kamerhoekglaucoom. Overgevoeligheid voor sulfiet in de anamnese (met name bij astmapatiënten). Tenzij toegepast bij hartstilstand of anafylaxie: cardiale dilatatie en/of coronaire insufficiëntie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Cave extravasatie: centraal veneuze catheter. Cave renale en mesenteriale vasoconstrictie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij volwassenen

Voorzichtigheid is geboden bij hypertensie, hartziekten, neiging tot aritmie, hyperthyroïdie, cerebrale of perifere arteriosclerose, diabetes mellitus, feochromocytoom, bronchiaal astma, oculaire hypertensie of glaucoom, prostaathyperplasie, ernstige nierfunctiestoornissen, hypercalciëmie, hypokaliëmie en bij ouderen. Sulfiet kan bij daarvoor gevoelige personen (m.n. astmatici) bronchospasmen en/of anafylactische shock veroorzaken. Onbedoelde intravasculaire injectie kan resulteren in een hersenbloeding als gevolg van een plotselinge verhoging van de bloeddruk. Onbedoelde toediening in handen en voeten kan leiden tot perifere ischemie. De auto-injector is een voorgevulde wegwerpspuit met een automatisch injectiemechanisme voor eenmalig gebruik door de patiënt zelf. Na gebruik van de auto–injector dient direct contact opgenomen te worden met een arts. De patiënt moet worden geïnstrueerd over de periodieke controle van de inhoud. Na gebruik van de auto-injector blijft een hoeveelheid vloeistof in de injector achter, die niet opnieuw kan worden gebruikt. Bij keuze voor een intraveneuze toediening, deze onder begeleiding van ECG-registratie toepassen.

Interacties

Relevant: in combinatie met een β-blokker kan de werking van adrenaline teniet worden gedaan, dit is met name riskant bij anafylaxie (verminderde bronchusverwijding en verminderde hemodynamische werking). De interactie is vooral gemeld voor niet-selectieve β-blokkers en is (vrijwel) niet gemeld voor selectieve β-blokkers. De 'veiligheid' van een selectieve β-blokkers is relatief, bij hogere doses kan de selectiviteit verloren gaan.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met hoge intraveneuze doses calcium.

Niet beoordeeld: digoxine en kinidine verhogen het risico op hartritmestoornissen.

Gehalogeneerde inhalatie-anaesthetica sensibiliseren het hart voor sympathicomimetica.

Tricyclische antidepressiva en COMT-remmers versterken het bloeddrukverhogende effect van adrenaline.

Referenties

College voor zorgverzekeringen (CVZ), Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 06 okt 2014
Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 06 okt 2014
ALK-Abelló A/S, SPC Epipen Junior (RVG 32726), www.cbg-meb.nl
Centrafarm, SPC Adrenaline RVG 50812,, www.cbg-meb.nl, http://db.cbg-meb.nl/IB-teksten/h50812.pdf (geraadpleegd 27 jan 2010)
NVK, Richtlijn Reanimatie van het kind bij de geboorte, www.nvk.nl, 2014, http://www.nvk.nl/Kwaliteit/Richtlijnenoverzicht/Details/tabid/1558/articleType/ArticleView/articleId/765/Reanimatie-van-pasgeborenen.aspx#tab15
Brand, PLP et al, Werkboek Kinderlongziekten, VU Uitgeverij, 2001
Muraro A, et al, The management of anaphylaxis in childhood: position paper of the European academy of allergology and clinical immun, Allergy , 2007, 62, 857-71
Simons F, et al, World Allergy Organisation anaphylaxis guidelines: Summary, J ALLERGY CLIN IMMUNOL, 2011, 127:3, 587-93
NVK, Richtlijn Astma bij Kinderen, 2013
Turner, NM, Leroy, P, Advanced Paediatric Life Support, de Nederlandse editie, Bohn, Stafleu van Loghum, 2015, 4e druk
Wyllie J. et al, European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2015 Section 7. Resuscitation and support of transition of babies at birth., Resuscitation, 2015, 95, 249-263

Wijzigingen

24 januari 2020 15:23: De dosering voor reanimatie bij neonaten is aangepast obv ERC guideline 2015
12 juli 2018 22:18: Indicatie gewijzigd obv SmPC (niet alleen toepassing bij shock)
20 oktober 2017 09:08: Doseeradvies bij anafylaxie uitgesplitst conform APLS handboek
25 april 2016 08:10: Wijziging endotracheale dosering voor neonaten op basis van gewijzigd advies uit Richtlijn 2014