Azitromycine

Stofnaam
Azitromycine
Merknaam
Zithromax
ATC code
J01FA10
Apotheek icon
Voor ouders op Apotheek.nl
Algemeen
Doseringen
Nierfunctiestoornissen
Soortgelijke geneesmiddelen
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen
Interacties
Referenties
Wijzigingen

Label dosisadvies Kinderformularium

Infecties:
≥1 jaar: On-label
<1 jaar: Off-label
Onderhoudstherapie infectie met pseudomonas Aeruginosa bij CF, lymeziekte, chlamydia trachomatis, profylaxe tekenbeet: Off-label

Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Infecties bovenste en lagere luchtwegen, huid en weke delen en ongecompliceerde C. trachomatis urethritis en cervicitis: ≥1 jaar: 10 mg/kg/dag gedurende 3 dagen, max 500 mg/dosis. Alternatief 10 mg/kg/dag op dag 1 gevolgd door 5 mg/kg/dag op dag 2-5.
Streptococcen faryngitis: ≥1 jaar: 1d10-20mg/kg, 3 dagen, max 500 mg/dosis.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Susp. oraal "poeder voor" 40 mg/ml
Tablet 250 mg, 500 mg

Eigenschappen

Bacteriostatisch (bij sommige species bactericide) middel, behorend tot de azaliden, een subklasse van de macroliden. Azitromycine voorkomt de RNA–afhankelijke eiwitsynthese door te binden aan de 50S–ribosomale subunit. Gewoonlijk gevoelig zijn: Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae, Chlamydophila pneumoniae, Chlamydia trachomatis, Legionella pneumophila, Mycobacterium avium en Mycoplasma pneumonia. Verworven resistentie kan een probleem zijn bij: Staphylococcus aureus, Streptococcus agalactiae, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes en Ureaplasma urealyticum. Ongevoelig zijn: Staphylococcus aureus (Meticilline resistente en erytromycine resistente stammen), Streptococcus pneumoniae (penicilline resistente stammen), Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa en Klebsiella spp.

Kinetische gegevens

Biologische beschikbaarheid bedraagt 30-40%. De halfwaarde bij kinderen van 6 maanden - 16 jaar bedraagt 55-65 uur  [Stevens 1997, Jacobs 2005].

Doseringen

Ga snel naar:

Indicatie: Bacteriele infecties
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      • 10 mg/kg/dag in 1 dosis , max: 500 mg/dag.
      • Behandelduur: 3 dagen

      • Alternatief behandelschema: 10 mg/kg/dag, max 500 mg/dag op dag 1 gevolgd door 5 mg/kg/dag, max 250 mg/dag op dag 2-5.
Indicatie: Onderhoudstherapie infectie met P. Aeruginosa bij cystic fibrosis
  • Oraal
    • 25 tot 40 kg
      [1] [9]
      • 250 mg/dosis, 3 maal per week: Ma-Wo-Vrij.
    • ≥ 40 kg
      [1] [9]
      • 500 mg/dosis, 3 maal per week: Ma-Wo-Vrij.
    • < 25 kg
      [9]
      • 10 mg/kg/dosis, 3 maal per week: Ma-Wo-Vrij.
Indicatie: Vroege gelokaliseerde lymeziekte (erythema migrans of lymfocytoom)
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [6]
      • 10 mg/kg/dag in 1 dosis , max: 500 mg/dag.
      • Behandelduur: 5 dagen
Indicatie: Profylaxe na een tekenbeet
  • Oraal
    • < 8 jaar
      [6] [10]
      • 10 mg/kg/dosis, éénmalig. Maximale dosering per gift: 500 mg/dosis.

      • > 8 jaar:  doxycycline

        Profylaxe kan overwogen worden indien de teek langer dan 24 uur op de huid heeft gezeten en profylaxe gestart wordt binnen 72 uur na verwijderen van de teek. 
Indicatie: Streptokokken faryngitis
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [5]
      • 10 - 20 mg/kg/dag in 1 dosis , max: 500 mg/dag.
      • Behandelduur: 3 dagen
Indicatie: Chlamydia trachomatis
  • Oraal
    • a terme neonaat
      [7]
      • 20 mg/kg/dag in 1 dosis
      • Behandelduur: 3 dagen
    • ≥ 1 maand en < 45 kg
      [7]
      • 10 mg/kg/dag in 1 dosis
      • Behandelduur: 5 dagen
    • ≥ 1 maand en ≥ 45 kg
      [7]
      • 1.000 mg/dosis, éénmalig.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

MACROLIDEN, LINCOSAMIDEN EN STREPTOGRAMINEN

MACROLIDEN
J01FA09

Erytromycine

Erythrocine
J01FA01
LINCOSAMIDEN

Clindamycine

Dalacin C
J01FF01

Bijwerkingen bij kinderen

Bij orale toediening treden vaak lichte maag-darm stoornissen op.

Bijwerkingen bij volwassenen

Zeer vaak (> 10%): misselijkheid, buikpijn, flatulentie, diarree.
Vaak (1-10%): braken, dyspepsie, anorexie. Huiduitslag, jeuk. Artralgie. Vermoeidheid. Duizeligheid, hoofdpijn, paresthesie, smaakstoornis. Visusstoornis. Doofheid. Verlaagd aantal lymfocyten, verhoogd aantal eosinofielen. Verlaagd bicarbonaat in bloed.
Soms (0,1-1%): hartkloppingen. Gastritis, obstipatie. Hepatitis. Candidiasis, vaginale infectie. Overgevoeligheid, angio-oedeem, urticaria, Stevens-Johnsonsyndroom, lichtgevoeligheidsreactie. Overige gehoorstoornis, oorsuizen. Hypo-esthesie, slaperigheid, slapeloosheid. Pijn op de borst, oedeem, malaise, asthenie. Nervositeit. Leukopenie, neutropenie, Verhoogde waarden in het bloed van ASAT, ALAT, bilirubine, creatinine en ureum. Afwijkende kaliumspiegel.
Zelden (0,01-0,1%): prikkelbaarheid. Vertigo. Leverfunctiestoornis.
Verder zijn gemeld: hypotensie, QT-verlenging, 'torsade de pointes', ventriculaire tachycardie. Anafylaxie. Toxische epidermale necrolyse, erythema multiforme. Interstitiële nefritis, acuut nierfalen. Fulminante hepatitis, cholestatische icterus, levernecrose, leverfalen. Pancreatitis. Buikkrampen, pseudomembraneuze colitis. Syncope, convulsies, myasthenia gravis, psychomotorische hyperactiviteit, paresthesie, onvermogen om te kunnen ruiken en/of proeven. Nervositeit, agitatie, agressie, angst, depersonalisatie. Verkleuring van de tong en/of tanden. Trombocytopenie, hemolytische anemie.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contraindicaties bij volwassenen

Overgevoeligheid voor macroliden.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Dosis aanpassen bij kinderen met een verminderde leverfunctie.
De suspensie en de tabletten kunnen eventueel met voedsel worden ingenomen. Na inname van de suspensie kan een bittere nasmaak voorkómen worden door direct na inname vruchtensap te drinken.

Macrolidegebruik door kinderen in de eerste 2 weken na de geboorte is geassocieerd met een sterk verhoogd risico op pylorusstenose (relatieve risico (RR): 29,8). Gebruik van macroliden door kinderen tussen 14 en 120 dagen geeft een verdrievoudigd risico (RR: 3,24). Om deze reden dient azitromycine met terughoudendheid te worden voorgeschreven aan kinderen tot 4 maanden.

De werkzaamheid en veiligheid van de profylaxe tegen Mycobacterium avium-intracellulare complex(MAC)-infectie bij kinderen is niet vastgesteld.
De hoeveelheid gegevens beschikbaar over het gebruik bij kinderen < 1 jaar is beperkt.

Waarschuwingen en voorzorgen bij volwassenen

Er bestaat kruisresistentie tussen de macroliden onderling en met lincomycinen.
Azitromycine is niet geïndiceerd voor de behandeling van geïnfecteerde brandwonden.
Voorzichtig bij risicofactoren voor QT-verlenging zoals hypokaliëmie, hypomagnesiëmie, hypocalciëmie, bradycardie, cardiale aritmie, ernstig hartfalen, comedicatie met geneesmiddelen die QT-interval verlengen, congenitale of verworven QT-verlenging. Voorzichtig bij ernstige nierfunctiestoornissen en bij neurologische of psychiatrische afwijkingen. Voorzichtig bij bestaande leveraandoeningen: de leverfunctie onderzoeken indien een zich snel ontwikkelende asthenie ontwikkelt in samenhang met icterus, donkere urine, bloedingsneiging of hepatische encefalopathie. Myasthenia gravis kan verergeren.
Bij ernstige, aanhoudende diarree de diagnosen antibiotica-gerelateerde of pseudomembraneuze colitis overwegen.
In geval van seksueel overdraagbare aandoeningen een bijkomende infectie van Treponema pallidum uitsluiten.
Bij snel recidiverende infecties, behandeling met een ander antibioticum overwegen, omdat de veiligheid en ervaring met langdurige toepassing van azitromycine ontbreekt (behoudens profylactische toepassing tegen een MAC-infectie).

 

Interacties

Azitromycine remt P-gp.

Relevant:
Azitromycine verhoogt de concentratie van: ciclosporine en digoxine.

Overig effect: azitromycine kan het QTc-interval verlengen, het risico op ernstige hartritmestoornissen is verhoogd bij combinatie met andere middelen waarbij ernstige hartritmestoornissen zoals torsade de pointes zijn gemeld.

Niet relevant: de theofyllineconcentratie stijgt.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met ergotamine, statines of voriconazol.

Niet beoordeeld: de concentratie van colchicine kan stijgen.
Bij combinatie met antacida werd de Cmax van azitromycine met ong. 24% verminderd. De totale biologische beschikbaarheid veranderde echter niet.

Referenties

  1. Hartwig NC, et al, Vademecum Pediatrische Antimicrobiële Therapie, 2005
  2. CBO, Richtlijn Diagnostiek en behandeling Cystic Fibrosis, www.cbo.nl, 2007
  3. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 28 okt 2016
  4. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 11 juni 2019
  5. Phizer BV, SPC Zithromax (RVG 14999) 13-4-2016, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl, Geraadpleegd 28 okt 2016
  6. CBO, Richtlijn Lymeziekte, www.cbo.nl, 2013, 71-85
  7. de Vries, HJC et al, Richtlijn SOA voor de tweede lijn, Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV, www.huidarts.info, 2012, 61
  8. Lund M. , Use of macrolides in mother and child and risk of infantile hypertrophic pyloric stenosis: nationwide cohort study. , BMJ, 2014, 348, g1908
  9. Saiman L et al., Azitromycin in patients with cystic fibrosis chronically infected with Pseudomonas Aeruginosa, JAMA, 2003 Oct 1, 290(13), 1749-56
  10. Wichers IM et al, NHG Behandelrichtlijn Tekenbeet en erythema migrans, 2017, April
  11. Thalhammer, F, et al., Azithromycin-related toxic effects of digitoxin, Br J Clin Pharmacol, 1998, 45, 91-2
  12. Jacobs, RF, et al., Pharmacokinetics of intravenously administered azithromycin in pediatric patients, Pediatr Infect Dis J, 2005, 24(1), 34-9
  13. Stevens, RC, et al., Pharmacokinetics of azithromycin after single- and multiple-doses in children, Pharmacother, 1997, 17(5), 874-80

Wijzigingen

  • 10 maart 2020 13:01: Het doseeradvies voor kinderen met CF met een pseudomonas infectie is verder opgesplists naar kinderen < 25 kg en 25-40 kg.
  • 10 juli 2018 11:02: maximale doseringen toegevoegd obv SmPC
  • 29 juni 2018 11:49: ten onrechte werd onder waarschuwing en voorzorgen tav pylorusstenose erytromycine vermeld in plaats van azitromycine
  • 01 november 2016 12:07: Bronnen monografie nagelopen op actualiteit en wijzigingen; dit heeft niet geleid tot wijzigingen in de doseeradviezen.
  • 22 september 2015 11:59: maximale dosering toegevoegd obv CBO richtlijn Lyme