Upadacitinib is een immunosuppressivum. Het remt selectief en reversibel Januskinase (JAK). Januskinasen zijn intracellulaire enzymen die cytokine of groeifactorsignalen overbrengen die betrokken zijn bij hematopoëse, ontsteking en de afweerfunctie. Upadacitinib remt deze intracellulaire signaalroutes van signaaltransducers en activatoren van transcriptie (STAT's). Het remt JAK1 of JAK1/3 en in mindere mate JAK-2. JAK-remmers vallen onder de 'targeted synthetic DMARD's' (tsDMARD's).
De farmacokinetiek en steady-state concentraties van upadacitinib zijn vergelijkbaar bij volwassenen en adolescenten van 12 tot 17 jaar met atopische dermatitis [SmPC Rinvoq].
Tablet MGA 15 mg, 30 mg, 45 mg
Atopische dermatitis |
---|
|
Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.
Het veiligheidsprofiel van upadacitinib bij een dosis van 15 mg/dag bij adolescenten was vergelijkbaar met dat bij volwassenen, alhoewel neutropenie en herpes zoster bij hogere doseringen vaker voorkomen.
Zeer vaak (> 10%): bovensteluchtweginfectie; acute sinusitis, laryngitis, (naso)faryngitis, orofaryngeale pijn, (faryngo)tonsillitis, rinitis, sinusitis, tonsillitis, virale bovensteluchtweginfectie.
Vaak (1-10%): bronchitis, herpes zoster, (orale) herpes simplex. Neutropenie. Hypercholesterolemie. Hoesten. Misselijkheid. Acne. Koorts. Verhoogde waarden creatinekinase in bloed, verhoging ALAT en ASAT. Gewichtstoename.
Soms (0,1-1%): pneumonie, orale candidiase. Hypertriglyceridemie.
Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb
Laboratoriumwaarden: Behandeling niet beginnen of tijdelijk onderbreken bij patiënten met een absolute lymfocytentelling (ALC) < 0,5 × 109 cellen/l, een absolute neutrofielentelling (ANC) < 1 × 109 cellen/l of een hemoglobinewaarde (Hb) < 5 mmol/l. Behandeling starten of hervatten wanneer hoeveelheid boven deze waarde terugkeren. Controleer bij start behandeling en daarna tijdens de routinecontroles van de patiënt.
Behandeling niet beginnen bij actieve infecties. Weeg de risico's en voordelen af bij patiënten met meer kans op infecties, bv. op basis van voorgeschiedenis, blootstelling aan TBC, reisverleden (gebieden met endemische TBC of mycosen). Monitor op tekenen van infectie tijdens en na de behandeling; onderbreek de behandeling als een opportunistische of een ernstige infectie optreedt. Test vooraf en tijdens de behandeling op de aanwezigheid van een actieve of latente TBC.
Controleer vóór start en gedurende behandeling op virale hepatitis. Virale reactivering is gemeld, inclusief gevallen van het herpesvirus.
Controleer bij starten de levertransaminasen en daarna tijdens de routinecontroles. Onderbreek behandeling bij toename ALAT en ASAT en vermoeden van door upadacitinib geïnduceerd leverletsel tot deze diagnose is uitgesloten.
Voorzichtig zijn bij patiënten met een verhoogd risico op diepveneuze trombose (DVT) en longembolie (LE). Risicofactoren zijn hoge leeftijd, obesitas, medische voorgeschiedenis met DVT/LE, patiënten die operatieve ingreep ondergaan en bij langdurige immobiliteit. Voorvallen van DVT en LE zijn gemeld bij gebruik van JAK-remmers, zoals upadacitinib. Staak de behandeling bij symptomen van DVT/LE, evalueer en geef passende behandeling.
Gebruik geen levende, verzwakte vaccins tijdens of onmiddellijk vóór de behandeling wegens het ontbreken van gegevens over de respons op vaccinatie met levende of geïnactiveerde vaccins bij patiënten die upadacitinib krijgen. Zorg vóór start behandeling voor voldoende vaccinaties inclusief een profylactische vaccinatie tegen herpes zoster.
Gebruik van immunomodulerende middelen kan het risico op maligniteiten, inclusief lymfomen, vergroten. Weeg risico's en voordelen van een behandeling af vóór start behandeling bij patiënten met een bekende maligniteit anders dan met succes behandelde niet-melanome huidkanker (NMSC) of bij voortzetting behandeling bij een ontwikkelde maligniteit. Controleer periodiek de huid bij patiënten met een verhoogd risico op huidkanker.
Controleer lipidenparameters 12 weken na aanvang en daarna volgens protocol. Behandeling met upadacitinib is in verband gebracht met een toename in lipidenparameters.
Upadacitinib is substraat voor CYP3A4; het induceert CYP3A4 zwak.
Relevant:
Afname upadacitinib: de concentratie daalt door krachtige CYP3A4-inductoren.
Toename upadacitinib: de concentratie stijgt door krachtige CYP3A4-remmers; volgens de fabrikant is voorzichtigheid geboden bij gebruik van upadacitinib 15 mg 1x per dag, en wordt upadacitinib 30 mg 1x per dag niet aanbevolen.
Niet relevant:
Upadactinib verlaagt de concentratie van: midazolam, atorvastatine en rosuvastatine.
Niet beoordeeld:
Combinatie met immunosuppressiva, 'biologicals' of andere JAK-remmers wordt ontraden vanwege het risico op additieve immunosuppressie.
Interacties immunosuppresiva algemeen:
Relevant:
Levende vaccins (zie inleidende tekst Vaccins, Algemene opmerkingen): vaccinatie met levende micro-organismen tijdens immunosuppressieve therapie (behalve cutaan toegediend pimecrolimus of tacrolimus) kan een gegeneraliseerde infectie veroorzaken. De combinatie moet worden vermeden.
Niet-levende vaccins (zie inleidende tekst Vaccins, Algemene opmerkingen): tijdens gebruik van immunosuppressiva kunnen vaccinaties met gedode verwekker of afgeleid antigeen minder effectief zijn door een verminderde immuunrespons. In sommige gevallen kan het vaccin herhaald worden toegediend of kan een titerbepaling worden gedaan. Zie ook de LCI-richtlijn Vaccinatie bij chronisch inflammatoire aandoeningen.
De werking van immunocyanine kan worden verminderd.
Geen interactie:
In de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met allergenen.
Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.
SELECTIEVE IMMUNOSUPPRESSIVA | ||
---|---|---|
Orencia
|
L04AA24 | |
Soliris, Epysqli
|
L04AA25 | |
Arava
|
L04AA13 | |
Cellcept, Myfenax
|
L04AA06 | |
L04AA04 |
OVERIGE IMMUNOSUPPRESSIVA | ||
---|---|---|
Imuran
|
L04AX01 | |
Emthexate, Metoject, Injexate
|
L04AX03 |
TUMORNECROSEFACTOR-ALFA-ANTAGONISTEN | ||
---|---|---|
Humira, Amgevita, Hyrimoz, Idacio, Imraldi, Yuflyma
|
L04AB04 | |
Enbrel
|
L04AB01 | |
Simponi
|
L04AB06 | |
Remicade, Inflectra, Flixabi, Remsima, Zessly
|
L04AB02 |
INTERLEUKINEREMMERS | ||
---|---|---|
Kineret
|
L04AC03 | |
Simulect
|
L04AC02 | |
Ilaris
|
L04AC08 | |
Taltz
|
L04AC13 | |
Enspryng
|
L04AC19 | |
Cosentyx
|
L04AC10 | |
RoActemra, Tyenne
|
L04AC07 | |
Stelara
|
L04AC05 |
CALCINEURINEREMMERS | ||
---|---|---|
Neoral, Sandimmune
|
L04AD01 | |
Prograft, Modigraf, Adport, Tacni, Advagraf, , Envarsus, Conferoport, Dailiport, Tacforius
|
L04AD02 |