Ivermectine (oraal)

Stofnaam
Ivermectine (oraal)
Merknaam
Stromectol
ATC code
P02CF01
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Semi-synthetisch derivaat van avermectine, dat geïsoleerd wordt uit fermentatieproducten van Streptomyces avermitilis. Ivermectine bindt zich bij invertebraten selectief aan de door glutamaat gereguleerde chloride-ionkanalen die zich in de zenuw- en spiercellen bevinden, hierdoor wordt de permeabiliteit van het celmembraan vergroot met als gevolg verlamming en dood van de parasiet.

Het is werkzaam tegen nematoden en de schurftmijt.

Farmacokinetiek bij kinderen

Brussee et al. 2019 vonden de volgende farmacokinetische parameters (mediaan (90% betrouwbaarheidsinterval)) na een eenmalige orale toediening:

Leeftijd n= dosering CL (L/uur/kg)
2-5 jaar 80 0,1 of 0,2 mg/kg 0,346 (0,12-0,73)
6-12 jaar 120 0,2-0,6 mg/kg 0,352 (0,17-0,69)

Label dosisadvies Kinderformularium

< 15 kg: Off-label
≥ 15 kg: On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Strongyloïdiase, scabies:
≥ 15 kg: 0,2 mg/kg/dosis eenmalig

Microfilariëmie:
≥ 15 kg: 0,15-0,2 mg/kg eenmaal per 6 maanden of 0,3-0,4 mg/kg eenmaal per jaar

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Tablet 3 mg

Tabletten met lagere sterktes kunnen op individueel recept (en individuele dosering) geleverd worden  via GMP bereidende apotheken (o.a. De Ad hoc Bereider.) 

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Strongyloïdiase, scabies, myiasis veroorzaakt door Hypoderma tarandi
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [2] [3] [4] [5] [7] [8] [9]
      • 0,2 mg/kg/dosis, éénmalig.

      •  Zo nodig herhalen na 7-14 dagen.

        Voor zeer jonge kinderen (< 15 kg) is geen geschikte toedieningsvorm in de handel. Schrijf ivermectine daarom alleen voor als er geen alternatief is. Overleg met de apotheker  over de toedieningsvorm-en wijze.
Microfilariëmie
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [2] [3] [4] [5] [7]
      • 0,15 - 0,2 mg/kg/dosis 1 x per 6 maanden. Dosering verdubbelen indien de behandeling slechts éénmaal per jaar kan plaatsvinden..

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Bijwerkingen bij kinderen

Licht verhoogde creatine kinase concentraties (Stander 2020).

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Zeer zelden: toxische epidermale necrolyse (TEN) en Stevens-Johnsonsyndroom (SJS).

Verder zijn gemeld: voorbijgaande hypereosinofilie, leverfunctiestoornissen waaronder acute hepatitis, stijging van leverenzymwaarden, hyperbilirubinemie en hematurie.

Bij de behandeling van strongyloidiasis zijn gemeld: asthenie, buikpijn, anorexie, obstipatie, diarree, misselijkheid, braken, duizeligheid, slaperigheid, vertigo, tremoren, voorbijgaande eosinofilie, leukopenie, anemie en stijging ALAT of AF.

Bij de behandeling van door Wucheria bancrofti veroorzaakte filariasis lijkt de intensiteit van de bijwerkingen verband te houden met de concentratie microfilariae in het bloed. Gemeld zijn: koorts, hoofdpijn, asthenie, gevoel van zwakte, spierpijn, gewrichtspijn, anorexie, misselijkheid, (boven)buikpijn, hoest, ademhalingsproblemen, keelpijn, orthostatische hypotensie, rillingen, vertigo, hyperhidrose, pijn of vervelend gevoel in de testes.

Bij infectie met Onchocerca volvulus, als gevolg van het afsterven van de microfilariae: Mazzotti-achtige reacties: jeuk, uitgebreide urticaria, conjunctivitis, gewrichtspijn, spierpijn (waaronder abdominale spierpijn), koorts, oedeem, lymfadenitis, lymfadenopathie, misselijkheid, braken, diarree, orthostatische hypotensie, vertigo, tachycardie, asthenie, hoofdpijn, verergering van astma. Ook zijn oculaire bijwerkingen gemeld; het is niet duidelijk in hoeverre deze bijwerkingen het gevolg zijn van de ziekte zelf of van behandeling met ivermectine.

Bij infectie met meerdere parasieten kan de incidentie en ernst van bijwerkingen hoger zijn. Bij gelijktijdige ernstige Loa Loa-infectie zijn bv. gemeld: anafylactische reactie, nek- en rugpijn, oculaire hyperemie, conjunctivale bloeding, dyspneu, incontinentie voor urine en/of feces, moeilijk staan/lopen, veranderd bewustzijn, verwardheid, lethargie, stupor of coma, ernstige of fatale encefalopathie.

In het begin van de behandeling van scabiës kan voorbijgaande toename van de jeuk voorkomen.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

De werkzaamheid bij immuungecompromitteerde patiënten met intestinale strongyloidiasis is niet vastgesteld; persisterende infestatie is gemeld.

Ivermectine is niet werkzaam tegen volwassen wormen van Filariae-species.

In gebieden waar Loa loa voorkomt dienen speciale maatregelen te worden genomen voor de instelling van de behandeling met ivermectine (in verband met de kans op ernstige bijwerkingen, genoemd in rubriek Bijwerkingen).

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant: ritonavir remt het metabolisme.

ANTHELMINTHICA TEGEN NEMATODEN

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

BENZIMIDAZOOLDERIVATEN

Albendazol

Eskazole
P02CA03
P02CA01
IMIDAZOTHIAZOOLDERIVATEN

Levamisol

Elmisol
P02CE01

Referenties

  1. Merck Sharp & Dohme BV, SmPC Stromectol (RVG 28341) 03-09-2015, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  2. Bécourt, C., et al. , Treatment of scabies with oral ivermectin in 15 infants: a retrospective study on tolerance and efficacy, Br J Dermatol, 2013, 169 (4), 931-3
  3. Wilkins, A. L., et al. , Question 1: Is it safe to use ivermectin in children less than five years of age and weighing less than 15 kg?, Arch Dis Child, 2018, 103 (5), 514-519
  4. Levy, M., et al. , Ivermectin safety in infants and children under 15 kg treated for scabies: a multicentric observational study., Br J Dermatol, 2020, 182 (4):1, 003-1006
  5. Gwee, A., et al. , Population pharmacokinetics of ivermectin for the treatment of scabies in Indigenous Australian children, PLoS Negl Trop Dis, 2020, 14 (12), e0008886
  6. Brussee, J. M., et al. , Ivermectin Dosing Strategy to Achieve Equivalent Exposure Coverage in Children and Adults, Clin Pharmacol Ther, 2019, 106 (3), 661-667
  7. Ständer, S., et al., Effectiveness and adverse events of ivermectin treatment for scabies in 30 infant patients: report from a German single centre, J Eur Acad Dermatol Venereol, 2020, 34 (11, e736-e737
  8. Kan, B., et al. , Reindeer warble fly-associated human myiasis,Scandinavia, Emerg Infect Dis, 2013, 19 (5), 830-2
  9. Nordal, E., et al. , Acute Seizures in a 10-Year Old Boy., Pediatr Infect Dis J, 2020, 39 (11), 1063-1064
  10. Informatorium Medicamentorum, (Interacties, verminderde nierfunctie), Geraadpleegd 28 juli 2020
  11. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch kompas (Eigenschappen, bijwerkingen, contra-indicaties, waarschuwingen en voorzorgen), Geraadpleegd 21 april 2021

Wijzigingen

  • 03 juli 2023 15:50: Info over individuele bereiding van lagere sterktes toegevoegd
  • 06 mei 2021 08:17: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van ivermectine bij kinderen is beoordeeld. DIt heeft geleid tot de toevoeging van PK data, toevoeging van de indicatie myiasis veroorzaakt door Hypoderma tarandi en de toevcoeging van een bijwerking bij kinderen.

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering