Chlooramfenicol (oog)

Stofnaam
Chlooramfenicol (oog)
Merknaam
ATC code
S01AA01
Vergelijk met … Reageer

Chlooramfenicol (oog)

Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Antibioticum met een breed spectrum en lokaal bacteriostatische werking. Bindt aan de 50S–subunit van het bacteriële 70S–ribosoom en verhindert de synthese van polypeptiden met een ketenlengte van meer dan 2 of 3 aminozuren.

Gewoonlijk gevoelig zijn: Streptococcus α–haemolyticus, Streptococcus β–haemolyticus, Streptococcus pneumonia, Staphylococcus aureus (sommige stammen), Haemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae, Neisseria gonorrhoeae (ook penicillinasevormend), Neisseria meningitidis, de Rickettsia spp., Chlamydia spp. en Mycoplasma spp.

Matig gevoelig zijn: Staphylococcus aureus (sommige stammen), Escherichia coli, Shigella sonnei.

Ongevoelig zijn: Pseudomonas spp., Enterobacter spp., Proteus vulgaris, protozoën, mycobacteriën, Clostridia spp.

Farmacokinetiek bij kinderen

In de studie van Trope (1979) werd bij 5 kinderen (2-8 jaar) geen chlooramfenicol in de urine aangetoond na toediening in het oog. Er is mogelijk wel absorptie na langdurig gebruik.

Label dosisadvies Kinderformularium

Prematuur geboren babies: Off-label
A terme neonaten en kinderen: On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Ooginfecties:
A terme neonaten en kinderen:
Oogdruppel: om de 2-3 uur 1-2 druppels in het oog
Oogzalf: Als aanvulling op een behandeling met chlooramfenicol oogdruppels: Voor het naar bed gaan, een zalfstrengetje van 1 cm op de binnenzijde van het onderste ooglid aanbrengen. Bij toepassing van de oogzalf als monotherapie 2-4 maal daags een zalfstrengetje van 1 cm op de binnenzijde van het onderste ooglid aanbrengen. Behandeling voortzetten tot 48 uur na verdwijnen infectieverschijnselen, maximaal 14 dagen

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Oogdruppel 4 mg/ml (0,4%) (bevat boorzuur, polyethyleenglycol 100 mg/ml. Conserveermiddel: geen)
Oogdruppel 5 mg/ml (0,5%) (bevat boorzuur. Conserveermiddel: benzalkoniumchloride)
Oogzalf 10 mg/ml (1%)
Oogdruppel Minims 5 mg/ml (0,5%) (bevat boorzuur)
 

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Ooginfecties (geen trachoma)
  • Oculair
    • Zwangerschapsduur ≥ 32 weken
      [2] [5]

      • Druppels: 0,5%: 4-6 dd 1 druppel
        Oogzalf: 1%: een zalfstrengetje (0,5-1 cm) voor de nacht (als aanvulling op behandeling met oogdruppels overdag).

      • Behandelduur:

        Minimaal behandelen tot 48 uur na verdwijnen van de symptomen. Maximale behandelduur 14 dagen. Beide ogen behandelen.

    • a terme neonaat
      [2] [5] [8] [9]

      • Druppels: 0,5%: 4-6 dd 1 druppel
        Oogzalf: 1%: een zalfstrengetje (0,5-1 cm) voor de nacht (als aanvulling op behandeling met oogdruppels overdag).

      • Behandelduur:

        Minimaal behandelen tot 48 uur na verdwijnen van de symptomen. Maximale behandelduur 14 dagen. Beide ogen behandelen.

    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [4] [6] [7] [8] [9]

      • Druppels: 0,4 of 0,5%: 4-12 dd 1 druppel (elke 2-6 uur)
        Oogzalf: 1%: een zalfstrengetje (1 cm) voor de nacht (als aanvulling op behandeling met oogdruppels overdag). Als monotherapie: 2-4 dd een zalfstrengetje van 1 cm. 

      • Behandelduur:

        Minimaal behandelen tot 48 uur na verdwijnen van de symptomen. Maximale behandelduur 14 dagen. Beide ogen behandelen.

      • Advies inname/toediening:

        Zalf: aanbrengen op binnenzijde van het onderste ooglid.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Bijwerkingen bij kinderen

Prikkende, branderige ogen,gezwollen oogleden, irritatie, waterige ogen.
Het gebruik van chlooramfenicol in het oog leidt niet tot voldoende hoge spiegels om dosisgerelateerde beenmerg toxiciteit (aplastische anemie) te verklaren. (Walker 1998)
 

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Lokaal: voorbijgaande irritatie, branderig gevoel, overgevoeligheidsreactie (roodheid van het oog). Bittere smaak.

Systemisch: overgevoeligheidsreacties zoals jeuk, urticaria, vesiculeus of maculopapuleus exantheem, angio-oedeem. Sensibilisatie.

Zelden: bloeddyscrasieën (aplastische anemie, trombocytopenie, agranulocytose, pancytopenie) na oculaire toepassing.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

  • stoornissen in de hematopoëse;
  • (familiaire) voorgeschiedenis van door een geneesmiddel geïnduceerde beenmergdepressie;
  • ernstige leverfunctiestoornis

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Bij kinderen heeft het gebruik van druppels de voorkeur boven toepassing van monotherapie met de zalf, aangezien de druppels een verdunnend effect hebben. Bovendien is de zalf door de zeer vaste constistentie moeilijk toe te dienen aan kinderen.

Bij systemische toepassing van chlooramfenicol bij zuigelingen is het Grey babysyndroom beschreven. Het is niet waarschijnlijk dat deze effecten optreden na blootstelling bij oculair gebruik, aangezien de systemische absorptie na oculaire toepassing beperkt is. 

De oogdruppels bevatten boor. Dit kan de toekomstige vruchtbaarheid verminderen. De druppels alleen toepassen bij kinderen < 2 jaar na zorgvuldige afweging indien er geen alternatieve therapie beschikbaar is.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Bij optreden van toxische verschijnselen of allergische reacties het gebruik onmiddellijk staken.

Gebruik van chlooramfenicol beperken tot maximaal twee weken, vanwege de ook na lokale toediening in het oog beschreven bloeddyscrasieën (aplastische anemie, agranulocytose, trombocytopenie en pancytopenie); optreden hiervan is echter vrij zeldzaam en alleen beschreven na zeer langdurig gebruik (> 40 dagen).

Overgroei van niet-gevoelige micro-organismen, incl. schimmels, is mogelijk; in dat geval de toediening staken.

Tijdens behandeling van een ooginfectie geen contactlenzen dragen.

.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Geen interacties bij lokale toepassing van chlooramfenicol

ANTIMICROBIELE MIDDELEN

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

ANTIBIOTICA
S01AA26
S01AA13
S01AA11
S01AA12
ANTIVIRALE MIDDELEN
S01AD03
FLUOROCHINOLONEN

Moxifloxacine

Vigamox
S01AE07
S01AE01

Referenties

  1. Rose PW, et al, Chloramphenicol treatment for acute infective conjunctivitis in children in primary care: a randomised double-blind placebo-controlled trial, Lancet. , 2005, Jul 2-8;366(9479), 37-43
  2. Normann EK et al, Treatment of acute neonatal bacterial conjunctivitis: a comparison of fucidic acid to chloramphenicol eye drops, Acta Ophthalmol Scand, 2002, Apr;80(2), 183-7
  3. Walker S, Lack of evidence for systemic toxicity following topical chloramphenicol use, Eye (Lond)., 1998, 12 ( Pt 5):, 875-9
  4. Wiholm BE et al, Relation of aplastic anaemia to use of chloramphenicol eye drops in two international case-control studies, BMJ. , 1998, Feb 28;316(7132), 666
  5. Sandström I, Treatment of neonatal conjunctivitis, Arch Ophthalmol, 1987, Jul;105(7), 925-8
  6. Trope GE, et al, Systemic absorption of topically applied chloramphenicol eyedrops, Br J Ophthalmol, 1979 , Oct;63(10), 690-1
  7. Lam RF et al, Topical chloramfenicol for eye infections, HKMJ, 2002, 8, 44-7
  8. Teva Nederland BV, Chlooramfenicol 10 mg/g, oogzalf (RVG 57557) 11-11-2020, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  9. Teva Nederland BV, Chlooramfenicol 5 mg/ml , oogdruppels (RVG 01767) 26-09-2017, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  10. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 18-3-2021
  11. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 9-12-2021

Wijzigingen

  • 15 april 2022 15:16: Aanpassing dosering neonaten obv SmPC
  • 30 september 2015 14:09: monotherapie met zalf toegevoegd
  • 29 januari 2015 11:58: De literatuur over ed toepassing van chlooramfenicol bij kinderen met ooginfecties is herbeoordeeld. Dit heeft niet geleid tot wijzigingen.

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering