Pilocarpine

Stofnaam
Pilocarpine
Merknaam
Pilocarpine Minims, Pilogel
ATC code
S01EB01
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Direct werkend parasympathicomimeticum dat de musculus sphincter direct prikkelt waardoor de pupil vernauwt. Door verwijding van de voorste oogkamerhoek wordt afvloeiing van kamervocht vergemakkelijkt waardoor de intra-oculaire druk daalt.

Farmacokinetiek bij kinderen

Er zijn geen onderzoeken verricht naar de farmacokinetische parameters van pilocarpine bij kinderen.

Label dosisadvies Kinderformularium

On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Glaucoom:
Kinderen: starten met de laagst mogelijke concentratie en dosering. Op basis van klinische respons kan de dosering verhoogd worden tot de maximale aanbevolen dosering bij volwassenen (2% 1-2 druppels 2-5 dd)

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Oogdr. (hydrochloride) 1.25 mg/ml (0,125%) 10 mg/ml (1%) 20 mg/ml (2%) ; 30 mg/ml (3%) ; 40 mg/ml (4%) Conserveermiddel: benzalkoniumchloride of fenylkwikboraat. (Oculoguttae pilocarpini FNA, Oculoguttae pilocarpini conservatae cum phenylhydrargyri).
Oogdr. "zonder cons.middel" (hydrochloride) 10 mg/ml (1%); 20 mg/ml (2%); 30 mg/ml (3%) 40 mg/ml (4%)
Ooggel (hydrochloride) 40 mg/g (4%) Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.
Minims: 2% 20 mg/ml (geen conserveermiddelen)

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Glaucoom
  • Oculair
    • 0 jaar tot 18 jaar
      [2]
      • Starten met de laagst mogelijk concentratie 1 druppel(s)/dosis 2-3 dd.

      • Er zijn geen studies verricht naar het gebruik van pilocarpine bij kinderen. 

         

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Netvliesloslating, glasvochtbloedingen, visusstoornissen (myopie en accommodatieverlies), pupilvernauwing, keratitis, conjunctivale hyperemie, allergische conjunctivitis, irritatie van de conjunctiva, branderig gevoel, verhoogde traanproductie, pijn in of boven het oog. Na langdurig gebruik kan opaciteit van de lens optreden.

Systemische effecten: allergische reacties, verwardheid, temporale of periorbitale hoofdpijn, duizeligheid, bradycardie, onregelmatige pols, hypotensie, longoedeem, bronchoconstrictie, braken, diarree, buikpijn, misselijkheid, speekselvloed, tremor, zweten, urineretentie.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Acute iritis en andere aandoeningen waarbij miosis ongewenst is en aandoeningen van het netvlies waarbij een mogelijke netvliesloslating niet kan worden uitgesloten. Ernstige chronische respiratoire aandoeningen.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Druk de traanbuis dicht gedurende tenminste 1 minuut om systemische absorptie tegen te gaan.

Bij kinderen met primair congenitaal glaucoom zijn gevallen gemeld van paradoxale stijgingen van de intraoculaire druk bij kinderen. Houd daar rekening mee bij het controleren van de intraoculaire druk (IOP). 

 

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Voorzichtigheid is geboden bij astma, bradycardie, coronairlijden, hyperthyroïdie en prostaathyperplasie; vooral bij frequent gebruik van een 4%-oplossing kunnen systemische bijwerkingen optreden. Een aanval van astma bronchiale kan optreden na druppelen. Voorzichtigheid is ook geboden bij jeugdige gebruikers met myopie, dit in verband met de risico van netvliesloslating. Zachte contactlenzen kunnen door het conserveermiddel benzalkoniumchloride verkleuren. Voor toediening contactlenzen uitnemen. Deze kunnen 15 min na indruppelen weer worden ingezet. Door tijdens en direct na toediening van de oogdruppels de traanbuis 1–3 minuten dicht te drukken wordt voorkomen dat de oogdruppel afvloeit naar de neus- en keelholte; hierdoor is er minder kans op systemische reacties. Door beïnvloeding van het gezichtsvermogen kan het gebruik hinderlijke gevolgen hebben voor sommige dagelijkse bezigheden (bv. lezen). Minims zijn bestemd voor eenmalige toediening, na gebruik weggooien.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Niet beoordeeld: uit in vitro gegevens blijkt dat het CYP2A6 remt waardoor interactie met CYP2A6-substraten mogelijk is.

Bij oculaire toediening kan de werking van mydriatica worden verminderd.
 

GLAUCOOMMIDDELEN EN MIOTICA

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

KOOLZUURANHYDRASEREMMERS

Acetazolamide

Diamox
S01EC01

Dorzolamide

Trusopt
S01EC03
BETA-BLOKKERS

Timolol

Timoptol-XE
S01ED01
PROSTAGLANDINE-ANALOGA

Bimatoprost

Lumigan
S01EE03

Latanoprost

Xalatan
S01EE01

Travoprost

Travatan
S01EE04
OVERIGE GLAUCOOMMIDDELEN
S01EX

Referenties

  1. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2008
  2. Teva Nederland BV, SmPC Pilocarpine 2% (RVG 57399) 26-09-2016, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  3. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 15 nov 2014
  4. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 15 nov 2014

Wijzigingen

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering