Calciumgluconaat

Stofnaam
Calciumgluconaat
Merknaam
ATC code
B05XA19
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Calcium is van belang voor de vorming en instandhouding van het skelet en speelt verder onder meer een rol bij de bloedstolling, de spieractiviteit (incl. die van het hart), activering van enzymatische reacties, secretie en activering van hormonen, celgroei en celdifferentiatie, het handhaven van de permeabiliteit van de membranen, potentialen van celmembranen en bij de voortgeleiding van de zenuwprikkels in de neuromusculaire overgangen. De concentratie geïoniseerd calcium wordt gereguleerd door vitamine D, calcitonine en parathyroïdhormoon.

Farmacokinetiek bij kinderen

Geen informatie

Label dosisadvies Kinderformularium

Hypocalciemie bij convulsies bij neonaten: On-label
Onderhoudsbehoefte calcium in TPV: Off-label
Acute hypocalciemie: On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Symptomatische hypocalciemie:
inj.vlst. 0.225 mmol calcium (= 9 mg calcium) per ml,
Neonaten: Bij ernstige symptomen van hypocalciëmie bij pasgeborenen of zuigelingen, bijvoorbeeld bij cardiale symptomen, kan voor een snel herstel van een normaal serumcalciumgehalte een hogere aanvangsdosering (tot 2 ml per kg lichaamsgewicht, ˄ 0,45 mmol calcium per kg lichaamsgewicht) noodzakelijk zijn. 
3 mnd: 0,4 – 0,9 ml/kg
6 mnd: 0,3 – 0,7 ml/kg
1 jr: 0,2 – 0,5 ml/kg
3 jr: 0,4 – 0,7 ml/kg
7,5 jr: 0,2 – 0,4 ml/kg
12 jr: 0,1 – 0,3 ml/kg
>12jr: start 10 ml, vervolg op basis van calciumspiegels.
Bij ernstige symptomen van hypocalciemie kan een hogere startdosis (tot 2 ml/kg) nodig zijn.
Oraal:
Kinderen: 2-3 dd 500 mg

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

10% oplossing (100 mg/ml) Per ml inj.vlst.: Calciumgluconaat-1-water 94 mg, Calciumsaccharaat-4-water 5 mg, overeenkomend met 0,225 mmol Ca2+/ml 
Infuus concentraat: per ml infuusconcentraat: 0,011 mmol calciumgluconaat/100 mg glucose; 0,011 mmol calciumgluconaat/150 mg glucose
Infuus: per ml: 0,011 mmol calciumgluconaat/125 mg glucose; 
Infvlst NEO: Per ml 8,05 mg calciumgluconaat / 99 mg glucose;
Infvlst 20 mg/ml, overeenkomend met 0,046 mmol Ca/ml
Kauwtablet"45 mg Ca" (1-water) 500 mg

De injectievloeitsof kan oraal toegediend worden. 

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Acute hypocalciemie; convulsies agv hyperfosfatemie/hypocalciemie
  • Intraveneus
    • a terme neonaat
      [4]
      • Elementair Ca: 0,45 mmol/kg/dosis in 30 minuten.

      • Toedienen onder ECG bewaking

    • 1 maand tot 18 jaar
      [4]
      • Elementair Ca: 0,023 - 0,225 mmol/kg/dosis, éénmalig.
Calciumdeficientie
  • Oraal
    • ≥ 2 jaar
      [5]
      • 500 mg/dosis 2-3 dd.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Gemeld zijn: vasodilatatie, blozen, hyper- en hypotensie, bradycardie, aritmie, circulatoire collaps. Misselijkheid, braken. Duizeligheid. Hyperhidrose. Na onjuiste wijze van toedienen: pijn, erytheem, abcessen, calcificatie van zachte weefsels en necrose.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

  • hypercalciëmie;
  • ernstige hypercalciurie;
  • tijdens een digitalis-intoxicatie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Cave reactie met fosfaat in TPN. Cave hypomagnesiaemie, pre-existent of ten gevolge van het toegediende calcium.

Alleen langzame IV injectie of  infusie (beide na verdunning), zodat een voldoende langzame toedieningssnelheid ontstaat waardoor irritatie/necrose, welke kan ontstaan bij onopzettelijke extravasatie, wordt vermeden. Maximale toedieningssnelheid: 5 ml/min (1:10 verdunning van Calciumgluconaat 10%) 
NIet IM toedienen. 

Er zijn gevallen gemeld van fatale reacties met precipitatie van calciumceftriaxon in de longen en nieren bij premature en voldragen pasgeborenen jonger dan 1 maand.


Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Wees voorzichtig bij nier-, hart- en ademhalingsinsufficiëntie, cor pulmonale, respiratoire acidose en sarcoïdose.

Niersteenvorming: Bij lichte hypercalciurie (> 300 mg (= 7,5 mmol) per 24 uur), lichte tot matige nierfunctiestoornissen of nefrolithiase in de voorgeschiedenis, de calciumuitscheiding in de urine zorgvuldig controleren. Bij neiging tot nefrolithiase wordt extra vochtinname aanbevolen.

Tijdens calciumtherapie geen grote hoeveelheden vitamine D toedienen, tenzij hiervoor een speciale indicatie bestaat.

Calciumtoediening bij hypoparathyreoïdie dient plaats te vinden op geleide van de calciumspiegel.

Omdat bradycardie, vasodilatatie en aritmieën kunnen optreden indien calcium te snel wordt toegediend dient de toediening langzaam te geschieden, onder controle van hartfrequentie of ECG.

Bij extravasatie van de injectievloeistof de toediening onmiddellijk staken; zo mogelijk oplossing terugzuigen en het weefsel behandelen met fysiologische zoutoplossing en/of corticosteroïden. 

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Interacties calciumzouten algemeen

Relevant:
Oraal toegediende calciumzouten verminderen de absorptie van de volgende middelen (met aanbevolen gebruiksadvies):

  • bisfosfonaten: ten minste 2 uur vóór het calciumzout;
  • ciprofloxacine, norfloxacine: ten minste 2 uur vóór of 4 uur na het calciumzout, of de therapie moet worden aangepast;
  • eltrombopag: ten minste 2 uur vóór of 4 uur na het calciumzout;
  • integraseremmers (uitgezonderd raltegravir tablet 600 mg, zie aldaar): ten minste 2 uur vóór of 2 uur na het calciumzout;
  • ijzerzouten (gewoon preparaat): ten minste 2 uur vóór of 4 uur na het calciumzout;
  • penicillamine, triëntine: ten minste 2 uur vóór of 4 uur na het calciumzout;
  • roxadustat: ten minste 3 uur vóór of 1 uur na het calciumzout;
  • tetracyclines: ten minste 2 uur vóór of 4 uur na het calciumzout;
  • thyreomimetica: ten minste 2 uur vóór of 4 uur na het calciumzout.

Er zijn incidentele meldingen van calcium-ceftriaxon-neerslagen in de longen en nieren van neonaten, soms met fatale afloop. Ceftriaxon dient niet te worden gemengd of gelijktijdig te worden toegediend met intraveneuze calciumbevattende oplossingen. De oplossingen mogen wel na elkaar worden toegediend als de infusielijn grondig wordt gespoeld. Bij neonaten jonger dan 28 dagen is de combinatie gecontraïndiceerd, ceftriaxon mag niet worden toegediend bij intraveneuze toediening van calciumbevattende oplossingen.

Geen interactie:
In de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met moxifloxacine, (lev)ofloxacine of van hoge intraveneuze doses calcium met digoxine of adrenaline.

Niet beoordeeld:
De absorptie van zink, ketoconazol, estramustine en natriumfluoride kan afnemen.

Bij intraveneuze toediening van calciumzouten kan door antagonisme voor de calciumkanalen de effectiviteit van verapamil en mogelijk ook van andere calciumantagonisten worden verminderd.

Bij gebruik van hoge doses calciumzouten en thiazidediuretica (verminderen calciumuitscheiding) neemt het risico op hypercalciëmie toe.

Citraat verhoogt de absorptie van aluminiumionen, waardoor bij combinatie van calciumcitraat en algeldraat (bij hyperfosfatemie) een risico op aluminiumintoxicatie bestaat. Bij het oplossen van calcium in bruistabletten en bruisgranulaat ontstaat calciumcitraat.

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

Referenties

  1. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
  2. Noordam C et al, Werkboek Kinderendocrinologie, digitale publicatie op www.nvk.nl (alleen leden), 2010
  3. Kamps WA et al, Werkboek ondersteundende behandeling kinderoncologie, VU Uitgeverij, 2005
  4. B. Braun Melsungen AG, SmPC Calciumgluconaat (RVG 32248) 22-10-2015, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  5. TEVA, SmPC (RVG 52036) 11-04-2016, www.geneesmiddelinformatiebank.nl
  6. Mihatsch W, et al, ESPGHAN/ESPEN/ESPR/CSPEN guidelines on pediatric parenteral nutrition: Calcium, phosphorus and magnesium, Clinical Nutrition, 2018, 37, 2360-2365
  7. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 2-9-2021
  8. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 2-12-2023

Wijzigingen

  • 24 januari 2024 13:53: Orale toepassing van calciumgluconaat vervallen, omdat er geen orale producten beschikbaar zijn in Nederland
  • 11 oktober 2021 15:24: Tabel met aanwijzingen voor volumina bij acute hypocalciemie bij 1 mnd-18 jaar verwijderd. Bij doorverdunnen van de oplossing zijn genoemde volumina niet meer accuraat en ontstaat risico op foute dosering.
  • 04 februari 2021 08:18: Adviezen ten aanzien van bestanddelen van TPV zijn uit het Kinderformularium geschrapt
  • 15 oktober 2020 12:07: De leeftijdscategorien en doseringen voor de toevoeging van calciumgluconaat aan TPV zijn gewijzigd op basis van de ESPHGAN richtlijn
  • 15 oktober 2020 12:07: De dosering calciumgluconaat in TPV is aangepast op basis van de ESPHGAN richtlijn.
  • 21 januari 2019 14:56: Oraal doseeradvies toegevoeg obv SmPC
  • 15 september 2016 11:43: Indicatie aangepast obv SmPC, dosering ongewijzigd
  • 15 september 2016 11:43: Indicatie aangepast obv SmPC, dosering ongewijzigd

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering