Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Farmacokinetiek bij kinderen

Geen informatie over farmacokinetische parameters van mannitol bij kinderen.

Label dosisadvies Kinderformularium

Vermindering van intracraniale en intraoculaire druk:
< 12 jaar: Off-label
> 12 jaar: On-label

Dialyse: Off-label

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Gemeld zijn: allergische reacties (waaronder huid-, gastro-intestinale en ernstige circulatie- (hypotensie) en luchtwegverschijnselen (dyspneu)), anafylactische reacties (waaronder met hartstilstand en fatale afloop).

Verstoring van de vocht- elektrolytenbalans (zoals hypervolemie, perifeer oedeem, dehydratie, hypo- en hypernatriëmie en hypo- en hyperkaliëmie), metabole acidose.

Overmatige diurese, osmotische nefrose, urineretentie, acuut nierfalen, uremie, hematurie, anurie, oligurie, polyurie.

Droge mond, dorst, misselijkheid, braken.

Hoofdpijn, duizeligheid, reactieve toename van de intracraniële druk, CZS-toxiciteit (met name bij nierfunctiestoornis; o.a. insulten, coma, verwardheid, lethargie). Wazig zien.

Cardiale aritmie, congestief hartfalen, hartkloppingen. Hypo- of hypertensie.

Longoedeem, rinitis.

Huidnecrose, urticaria. Spierkrampen.

Koude rillingen, (angineuze) pijn op de borst, koorts, asthenie, malaise, reacties op de infusieplaats (zoals tromboflebitis, ontsteking, pijn, uitslag, erytheem en jeuk). Compartimentsyndroom (in combinatie met extravasatie en zwelling op de infusieplaats).

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

• Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
• Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Na meerdere doses mannitol mogelijk accumulatie waardoor dit een omgekeerd osmotisch effect bewerkstelligt. Serum osmolaliteit moet onder de 320 mOsmol/kg blijven vanwege kans op acuut nierfalen. Bij snelle toediening mogelijk tijdelijke verhoging in CBF en intercraniale druk. Bij lage temperaturen en met name bij hogere concentraties kan kristallisatie optreden, gebruik een 5 micron filter. Monitor voor afwijkende elektrolytenbalans, voor tekenen van longstuwing en hartfalen. Cave anurie.  

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Niet toedienen bij patiënten met shock en nierdisfunctie voordat het volume en de elektrolyten hersteld zijn. Bij oligurie/ ernstige nierinsufficiëntie eerst een testdosis geven om te bepalen of de nierfunctie en urineproductie voldoende zijn. Bij onvoldoende respons kan een tweede testdosis worden gegeven. Indien al tubulaire necrose en irreversibel nierfalen zijn opgetreden, heeft mannitol geen effect en kan verdere schade optreden.

Staak de infusie direct bij symptomen van een vermoede overgevoeligheidsreactie. Patiënten kunnen al gesensibiliseerd zijn zonder eerder een behandeling met mannitol te hebben gehad, omdat de stof van nature voorkomt in fruit- en groentesoorten en als hulpstof wordt gebruikt in geneesmiddelen en cosmetica.

Bij bestaande nieraandoening, of bij gelijktijdig gebruik van nefrotoxische geneesmiddelen de serumosmolaliteit, diurese en nierfunctie zorgvuldig bewaken. Bij een urineproductie die blijft afnemen of bij een progressieve nierfunctiestoornis of hematurie de behandeling staken. De vocht- en elektrolytenbalans (in het bijzonder het natrium- en kaliumgehalte) zorgvuldig bewaken, mannitol kan ontoereikende hydratie en hypovolemie maskeren en verergeren. Het zuur-base-evenwicht, de diurese, de serumosmolariteit en de centrale veneuze druk bewaken. Controleren op achteruitgang van nier-, hart- en longfunctie.

Bij langdurige infusie van mannitol kan in verhouding meer water dan elektrolyten worden afgescheiden, wat tot hypernatriëmie kan leiden. Door overgang van natriumvrije vloeistof van de intracellulaire naar de extracellulaire ruimte kan het natriumgehalte in het serum echter dalen, wat een bestaande hyponatriëmie kan verergeren. De kans op hyponatriëmie neemt toe bij: kinderen, ouderen, vrouwen, postoperatief en bij psychogene polydipsie.

Snelle toediening van mannitol alleen na beoordeling van de cardiovasculaire toestand. Door hoge doses en/of hoge toedieningssnelheden en accumulatie van mannitol kan overexpansie van het extracellulaire vochtvolume ontstaan, wat een bestaand of latent hartfalen kan verergeren.

Hoge mannitolconcentraties, hyperosmolariteit van het serum (met intracellulaire dehydratie in het CZS) en hyponatriëmie kunnen leiden tot CZS-toxiciteit (zoals verwardheid, lethargie of coma), vooral bij nierinsufficiëntie.

Bij ouderen het vermogen om volumebelasting te verdragen en de kans op beïnvloeding van de nierfunctie overwegen.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Niet beoordeeld: de suikerabsorptietest geeft onbetrouwbare resultaten bij het gelijktijdig gebruik van lactulose als laxans en van geneesmiddelen die de permeabiliteit van de darmmucosa verhogen, zoals antipyretische analgetica en oncolytica.
 

• BLOED EN BLOEDVORMENDE ORGANEN
• BLOEDVERVANGINGSMIDDELEN EN PERFUSIEVLOEISTOFFEN

INTRAVENEUZE OPLOSSINGEN

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

Referenties

1. Yanko JR, et al, Acute care management of severe traumatic brain injuries, Crit Care Nurs Q, 2001, Feb;23(4), 1-23; quiz 2 p following 66
2. Singhi SC, et al, Management of intracranial hypertension, Indian J Pediatr, 2009, May;76(5), 519-29
3. Adelson PD, et al, Guidelines for the acute medical management of severe traumatic brain injury in infants, children, and adolescents. Chapter 11. Use of hyperosmolar therapy in the management of severe pediatric traumatic brain injury, Pediatr Crit Care Med, 2003 , Jul;4(3 Suppl):, S40-4
4. Knapp JM, Hyperosmolar therapy in the treatment of severe head injury in children: mannitol and hypertonic saline, AACN Clin Issues, 2005, Apr-Jun;16(2), 199-211
5. Hothi DK, et al, The value of sequential dialysis, mannitol and midodrine in managing children prone to dialysis failure, Pediatr Nephrol, 2009, Aug;24(8), 1587-91
6. Baxter BV, SPC Mannitol (RVG 31795) 28-12-2012, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
7. Informatorium Medicamentorum , (Interacties), Geraadpleegd 17 jan 2017
8. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 17 jan 2017

Wijzigingen

• 26 januari 2017 11:37: Nieuwe indicatie CF toegevoegd
• 17 januari 2017 14:54: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van mannitol bij kinderen is opnieuw beoordeeld. De heeft geleid tot aanpassing van het doseeradvies bij dialyse en de toevoeging van de indicaties acute nierinsufficientie en cystic fibrosis. De bijwerkingen bij kinderen zijn uitgebreid met bijwerkingen die optreden bij inhalatie van mannitol bij CF.

Therapeutic Drug Monitoring

Overdosering